سید مرتضی کراماتی
رویدادهای فرهنگی هنری و به ویژه جشنوارههای ادبی که در لابلای برنامه ها و فعالیتهای فرهنگی، چگونگی انجام آن دستخوش بد سلیقگی و بی برنامگی می گردد، بازتابش دلشکستگی اهالی قلم، بیان، فرهنگ و هنر را به همراه دارد که تا مدتها تلخیاش پابرجاست و انگیزهای برای حضور مجدد در رویدادهای بعدی نیست.
هر چند جشنوارهها، فرصتی برای شناسایی و حمایت از استعدادهای ادبی هستند و به ارتقای سطح فرهنگ و ادبیات کمک میکنند در مقابل انتقاداتی نیز به این جشنوارهها وارد است از جمله اینکه گاهی اوقات، ملاکهای داوری شفاف نیست، یا به جای کیفیت، روابط و جایگاه اجتماعی نقش مهمتری در انتخاب آثار ایفا میکند و در برخی مواقع ممکن است صرفاً جنبهی نمایشی داشته باشند و تأثیری واقعی بر رشد و توسعهی ادبیات نداشته باشند.
در هر صورت ارزیابی جشنوارههای ادبی نیاز به بررسی دقیقتر دارد. داوری در جشنوارههای ادبی، یکی از چالشبرانگیزترین مراحل این رویدادهاست و معضلات متعددی را به همراه دارد. این معضلات میتوانند بر اعتبار جشنواره و انگیزه شرکتکنندگان تأثیر منفی بگذارند.
گاهی اوقات، معیارهای ارزیابی آثار به طور کامل و شفاف برای شرکتکنندگان و داوران مشخص نمیشود که این امر میتواند به ابهام در نتایج و اعتراضات منجر شود. عدم وجود معیارهای مشخص و قابل اندازهگیری، امکان قضاوتهای سلیقهای و جانبدارانه را افزایش میدهد و این مسئله، اعتماد به فرآیند داوری را کاهش میدهد و موجب اختلاف نظر در میان داوران و عدم توافق بر روی آثار برتر منجر می شود.
برای برون رفت از این دغدغهها باید معیارهای داوری به طور شفاف و دقیق تعریف و به شرکتکنندگان اعلام شود که توجه به این موارد میتواند به داوری منصفانهتر و عادلانهتر در جشنوارههای ادبی کمک کند و به جشنواره ها اعتبار و جایگاه دهد.
آنچه در این سال های اخیر در استان بوشهر شاهدیم اینکه در هر جشنواره فقط افراد خاصی انتخاب می شوند که شاید تعدادشان به ده نفر هم نرسد در صورتی که در هر جشنواره بالغ بر صد نفر و هر کدام حداقل با سه اثر شرکت میکنند. لذا دستگاههای و نهادهای فرهنگی استان، با بررسی این موضوع و آسیب شناسی آن، طرحی نو در اندازند تا هنر و ادبیات و در کل فرهنگ متعالی دستخوش ساده انگاری و کسالت نگردد و چراغ فرهنگ و هنر بوشهر تا همیشه پرفروغ بماند.