حسین حشمتی

همه ی هیاهوها برای ایجاد راه آهن شیراز، بوشهر، عسلویه از سال ۱۳۸۶ شروع شد، از زمانی که احمدی نژاد برای دومین بار به اتفاق اعضای کابینه به بوشهر سفرکرد و هیئت دولت را در ساختمان استانداری تشکیل داد تا با مصوبه ای نمادین، احداث خط ریلی به طول۶۴۰ کیلو متر شیراز و بوشهر را از طریق خط ریلی به هم متصل سازد، دراین مصوبه کاغذی مقرر شد این پروژه با اعتبار اولیه ای بالغ بر۷۰۰ میلیارد تومان به صورت ۵۰،۵۰ از محل اعتبارات وزارتخانه های راه و شهر سازی و نفت تامین گردد تا طی ۴ سال به بهره برداری برسد.

مدتها طول کشید تا صادقی، معاون وقت وزیر راه و شهر سازی در مراسم آغاز عملیات اجرایی این پروژه در بوشهر اعلام کند، خط آهن شیراز، بوشهر اولین پروژه ریلی در کشور است که از سوی بخش خصوصی به صورت فاینانس اجرایی می شود. به دنبال این مراسم تشریفاتی بود که مدیرکل وقت راه و شهر سازی استان پس از شرکت در کمیسیون فنی ساخت این پروژه رویایی در وزارت راه،پرده دیگری را ساز کرد ودر یک مصاحبه با خبرنگاران مژده داد که «غیر از پروژه ساخت راه آهن شیراز،بوشهر،عسلویه، مطالعات ساخت پروژه مسیر بندر امام خمینی به بوشهر هم پایان یافته و در دستور کارهای اجرایی وزارت راه قرار دارد، او همچنین از آغاز مطالعات فاز اول راه آهن بوشهر،بندرعباس خبرداد و افزود که در پروژهای کلان بزرگ راهها و خطوط راه آهن کشور،استان بوشهر بواسطه تجمع مخاذن عظیم نفت و گاز از اهمیت به سزایی برخوردار بوده و در این مطالعات،قرار است اتصال کریدور جنوبی استان به کریدور شمالی و حمل بار و مسافر از طریق چهار استان خوزستان،بوشهر،بندرعباس و فارس امکان سنجی شود. »

مانورهای تبلیغاتی و ترسیم دنیایی رویایی برای مردم استان بوشهر با پایان یافتن دوران حاکمیت محمد حسین جهانبخش رو به افول بود که فریدون حسنوند به عنوان آخرین استاندار دولت مهر به کرسی استانداری بوشهر تکیه زد و در دوره استانداری او بود که شاپور رستمی، معاون عمرانی وی ضمن اولین مصاحبه اش با اصحاب مطبوعات اعلام کرد، عملیات ساخت ۲۰۰ کیلومتر راه آهن در قالب دو قطعه از سمت شیراز و دو قطعه از سمت بوشهر اجرایی شده است که قطعه یک در فارس به طول  ۴۷ کیلومتر با پیشرفت فیزیکی ۲۰ درصد برای تکمیل ۳۲۰ میلیارد ریال و قطعه دوم آن به طول۵۳ کیلومتر با۱۴درصدپیشرفت فیزیکی برای تکمیل۳۸۰ میلیارد ریال اعتبار لازم دارد. 

در استان بوشهر قطعه۱۱به طول ۳۸ کیلومتر با پیشرفت۳۷ درصد برای تکمیل، ۱۰۰میلیارد ریال و قطعه ۱۲ به طول۶۰ کیلومتر با ۴۸ درصد پیشرفت برای بهره برداری ۲۷۰ میلیارد ریال اعتبار مورد نیاز است.

از اطلاعات شفاف معاون عمرانی استاندار اسبق چنین می توان برداشت کرد که پروژه مورد بحث درمجموع با پیشرفت فیزیکی نزدیک به ۸۰ درصد تنها به ۱۰۰۰ میلیارد ریال اعتبار نیاز داشته و این یعنی اگر دولت مهرورز در همان زمان، مبلغ۱۰۰میلیارد تومان به این پروژه ی مهمی که خودش مصوب کرده بود اختصاص می داد حداقل ۲۰۰ کیلومتر آن به بهره برداری رسیده بود اما نه تنها چنین اتفاقی نیفتاد بلکه همان معاون عمرانی در آخرین مصاحبه اش با رسانه های بوشهر فاش ساخت که به دلیل محدودیت منابع مالی اجرای پروژه متوقف گردیده و از سر گیری آن منوط به سرمایه گذاری بخش خصوصی می باشد و درحال حاضر اعتبارات اختصاصی به این پروژه در حد نگهداشت بعضی از کارگاهها می باشد.

با پایان یافتن عمر دولت احمدی نژاد، آگراندیسمان سازی پروژه راه آهن شیراز، بوشهر،عسلویه هم روی به سردی نهاد و معلوم نشد آن درصدهای ادعایی اجرا شده در استان های فارس و بوشهر واقعیت داشته یا خیر؟.

مصطفی سالاری در آذر ماه ۹۲ به جانشینی حسنوند از سوی دولت اعتدالگرای حسن روحانی منصوب گردید و پس از یکسال در اولین مصاحبه اش، بدون این که اشاره ای به اقدامات دولت دهم بکند،گفت: ایجاد راه آهن یکی از مطالبات دیرینه ی مردم استان می باشد که در سفر معاون اول رئیس جمهور و رئیس سازمان برنامه و بودجه به استان قول های خوبی گرفته ایم. از جمله این که یک گام مهم در این پروژه، موافقت ترک تشریفات مناقصه و تامین اعتبار از فاینانس چین است که الان فقط امضای آخر آن مانده است که آن هم با اجرایی شدن فاینانس چین انجام خواهد شد و این در حالی بود که رستم قاسمی وزیر نفت دولت دهم در دی ماه ۹۱ طی مصاحبه با فارس گفته بود با کشور چین توافقاتی در مورد پروژه های فاینانس در کل کشور داریم که پروژه راه آهن شیراز، بوشهر هم یکی از آنهاست که عنقریب عملیاتی خواهد شد.

گویا هم قاسمی و هم سالاری اطلاع نداشتند که ساخت آزاد راه تهران،شمال پس از ۱۸ سال تا آن زمان به بهره برداری نرسیده تا آنجا که پیمانکار چینی در بازدید عباس آخوندی وزیر راه دولت یازدهم به او گفته بود، به دلیل مشکلات مالی،این پروژه متوقف گردیده و چنانچه مطالبات ما پرداخت گردد مجددا عملیات با سرعت بیشتری ادامه خواهد یافت.

از دیگر اقدامات چشم گیر سالاری در مقام استانداری بوشهر، ایجاد منطقه ی آزاد تجاری، صنعتی بود که در مصاحبه با پایگاه فرینا اعلام کرده بود،لایحه ی ایجاد منطقه ی آزاد در بوشهر توسط رئیس جمهور سال پیش به مجلس ارسال گردیده که در کمیسیون ذیربط مجلس مطرح است ولی در خصوص محدوده ی منطقه کمی اختلاف در مورد وجود نقَشه ی منطقه به پیوست لایحه وجود دارد که این روند، تصویب قانون ایجاد منطقه آزاد را کُند کرده است.

این مصاحبه در حالی انجام شد که در لایحه ی دولت، ایجاد ۷ منطقه آزادتجاری،صنعتی و ۱۲ منطقه ی ویژه اقتصادی برای سایر استانها نیز پیش بینی شده بود که بوشهر یکی از آنها محسوب می گردید، لایحه ای که پس از بحث و مجادله نمایندگان مخالف و موافق بالاخره یک فوریت آن در صحن مجلس به تصویب رسید اما تصویب نهایی آن نه تنها در مجلس نهم بلکه در مجلس دهم نیز مصوب نگردید.

اگرچه مرتضی بانک، دبیرشورای عالی مناطق آزاد کشور از ارجاع لایحه ی ۸ منطقه آزاد توسط دولت به مجلس و تصویب آنها در کمیسیون اقتصادی و مطرح شدن در صحن مجلس خبر داده اما با توجه به درپیش بودن انتخابات دوره یازدهم مجلس و دغدغه نمایندگان برای انتخاب مجدد به نظر نمی رسد که تصویب این لایحه به عمر مجلس فعلی کفاف دهد‌.

در نهایت این که بنا به گزارش پایگاه اطلاع رسانی، بوشهریها، به تاریخ ۷مرداد۹۸،رضا عوض پور، رئیس سابق سازمان برنامه و بودجه استان بوشهر گفته است، پیمانکار پروژه ساخت راه آهن شیراز،بوشهر،عسلویه مشخص شده و برای این که معطل فاینانس چین نمانیم بودجه ای هم از محل اعتبارات استان در نظر گرفته ایم و تنها منتظر آغاز عملیات رسمی با حضور رئیس جمهور یا یکی از مقامات عالیه کشور هستیم، انتظاری که با انتقال او به تهران و تعین جانشین هنوز به پایان نرسیده است.