*رضا معتمد
نیروگاه اتمی بوشهر، طی تفاهم نامه‌ای، در سال ۱۳۹۱ زمینی را به مساحت ۷۳۰۰ متر، در ضلع شرقی چهارراه کشتی‌رانی برای احداث یک مجتمع آموزشی، از آموزش و پرورش بوشهر تحویل گرفته است. زمان امضای تفاهم‌نامه، در زمین یادشده، مدرسه «فضیلت» برپا بود. نیروگاه متعهد شده بود که احداث و تجهیز مدرسه را ظرف تا سال ۱۳۹۷ به پایان برساند.
مطابق بند پنجم این تفاهم نامه، نیروگاه به‌عنوان «خیّر مدرسه‌ساز» می‌بایست مجتمع آموزشی ساخته شده را پس از تجهیز کامل و راه‌اندازی، به آموزش و پرورش تحویل می‌داده تا به‌صورت هیأت امنایی اداره شود. همه‌ی مراحل تکمیل و تجهیز مجتمع جزء تعهدات نیروگاه اتمی بوده و در مقابل، قرار بوده این سازمان به‌عنوان یکی از اعضای دائمی هیات امناء، در اداره مجتمع نقش داشته باشد.
اکنون چهار سال از مهلتی که قرار بوده این مجتمع آموزشی، احداث، تکمیل و تجهیز شود، می‌گذرد و این مرکز آموزشی امسال نیز به بهره‌برداری نخواهد رسید.
تقریباً همان سال‌های اولیه شروع احداث مجتمع، نشانه‌هایی از قصد نیروگاه بر تصاحب کامل این مرکز آموزشی و اداره‌ی آن به‌شیوه‌ی مورد نظر خود به‌چشم می‌خورد. تعلّل در ساخت و تجهیز مجتمع نیز ظاهراً به‌دلیل آن بوده که این خواست نیروگاه با مخالفت مسئولان آموزش و پرورش به‌ویژه شورای آموزش و پرورش استان مواجه بوده است. ریاست این شورا را استاندار به‌‌عهده دارد.
شورای آموزش و پرورش استان بوشهر در دو مصوبه‌ی پیاپی با امضای آقای گراوند، استاندار محترم، با خواست نیروگاه مبنی بر در اختیار گرفتن مجتمع آموزشی احداثی مخالفت کرده است. یکی در مصوبه‌ی جلسه شماره ۱۰مورخه بیست و نهم بهمن ماه نود و هفت که در بند یک آن تصریح دارد «راه اندازی آموزشگاه شهدای هسته‌ای طبق توافق اولیه باشد» و دیگری مصوبه‌ی جلسه‌ی شماره ۱مورخه‌ی بیست و یکم فروردین ماه نود و هشت که در بند۳ آن تأکید می‌نماید «راه‌اندازی آموزشگاه شهدای هسته‌ای با توجه به تفاهم‌نامه‌ی اولیه فقط به‌صورت هیأت امنایی امکان‌پذیر است.» در هر دو مصوبه بر تکمیل و تجهیز آموزشگاه و «تحویل آن به آموزش و پرورش» برای افتتاح در سال تحصیلی جاری(۹۹-۹۸)، تأکید شده است.
بر خلاف تفاهم‌نامه و تمام این مصوبه‌ها و تأکیدات، نیروگاه هسته‌ای خواست خود را برای تصاحب کامل این مجتمع آموزشی، دنبال می‌کند و اخیراً بر تابلو سرامیکی این آموزشگاه دولت ساخته، عنوان «غیر دولتی» را حک کرده است و ظاهراً در زمان‌خریدن‌های عمدی، قرار نیست تا اطمینان از واگذاری کامل آموزشگاه به خود، آن را برای بهره‌برداری آماده کند.
رئیس نیروگاه اتمی چندی پیش در گفت‌وگو با یک خبرگزاری، دلیل پافشاری برای در اختیار گرفتن مجتمع آموزشی شهدای هسته‌ای را آن دانسته که این مجتمع سالانه بیش از دو میلیارد تومان هزینه دارد و کسی جز نیروگاه قادر به تأمین این هزینه نیست. وی البته مشخص نکرده که این هزینه قرار است از کجا تأمین شود. از طریق دریافت شهریه چنان‌که در مدارس متعلق به نیروگاه اتمی مرسوم است؟ اگر چنین است، از کجا معلوم که دیگران بهتر از نیروگاه نتوانند آن را اداره کنند؟!
فیض روح‌القدس ار باز مدد فرماید
دیگران هم بکنند آن‌چه مسیحا می‌کرد
اگر هم قرار است نیروگاه اتمی این هزینه را پرداخت کند، چرا طبق تفاهم‌نامه مثل دیگر خیّران مدرسه‌ساز، این هزینه را در اختیار آموزش و پرورش قرار نمی‌دهد؟ هر چند که همین عنوان «خیّر» برای یک دستگاه دولتی که مطابق با تعهدات محیط زیستی‌اش موظف به انجام برخی پروژه‌های عام‌المنفعه است، عنوان چندان به‌جایی نیست.
با همه‌ی این‌ها آن‌چه جای تأمل دارد و موجب شگفتی است، چرخشی است که در موضع استاندار بوشهر در این باره به‌چشم می‌خورد. وی دوشنبه گذشته در نشست خبری خود به‌مناسبت هفته‌ی دولت، با بیان این که نیروگاه هسته‌ای مدارسی در تراز بالای آموزشی در تهران و قزوین و مشهد دایر کرده، کوشیده است سرنوشت آموزشگاه شهدای هسته‌ای بوشهر را نیز به زلف این مدارس خاص غیر دولتی گره بزند و به‌نوعی عقب نشینی خود را از مواضع و مصوبات اولیه، توجیه کند. نکته‌ی جالب گفته‌های ایشان که در آن به‌صورت آشکاری تحریف واقعیت صورت گرفته است، این است: «پیشنهاد ما این بود که مدرسه به‌صورت هیأت امنایی اداره شود.»
استاندار بوشهر در حالی «تأکیدات» مکرر خود و شورای تحت ریاستش را به «پیشنهاد» تقلیل می‌دهد، که هم در تفاهم‌نامه‌ی اولیه و هم در مصوبات بعدی شورای آموزش و پرورش استان، اداره‌ی آموزشگاه «فقط به‌صورت هیأت امنایی» یک اصل مؤکد است نه یک پیشنهاد و از نظر قانونی هم نمی‌تواند جز این باشد. آقای گراوند در پایان سخنان خود، به‌نصیحت‌گری منتقدان و به‌ستایش از علم‌پروری نیروگاه پرداخته و فراموش کرده که حرف منتقدان مستند به تفاهم‌نامه‌ی اولیه و تأکیدهای ایشان بوده است!
در بند پنج تفاهم نامه، واگذاری مدرسه و اداره‌ی آن به شیوه‌ی هیأت امنایی، مطابق با آیین‌نامه‌ی «مدارس هیأت امنایی» مصوب شورای عالی آموزش و پرورش، مورد تأکید است. در آیین‌نامه‌ی یادشده، تبدیل این‌گونه مدارس به غیر دولتی به‌قصد کاهش تصدی دولت، از طریق واگذاری به بخش خصوصی پیش‌بینی شده اما تابع مراحل و شرایط خاصی است. از جمله‌ی این شرایط، گذشت حداقل یک‌سال از راه اندازی مدرسه و موافقت و تصویب مجدد شورای آموزش و پرورش با رعایت حقوق دولت است. در حالی که نیروگاه اتمی نه تنها بخش خصوصی نیست بلکه خلاف هرگونه مصوبه‌ای و بدون طی هیچ شرایط و مراحلی، پیش از تحویل و راه‌اندازی آموزشگاه، اقدام به درج عبارت غیر دولتی بر تابلو آموزشگاه نموده است.
آیین‌نامه‌ی مدارس غیرامنایی، همچنین تأکید دارد که در این مدارس، اولویت جذب با دانش‌آموزان منطقه‌ی جغرافیایی پیرامونی است و برگزاری هرگونه آزمون ورودی و دریافت هرگونه شهریه جز کمک‌هایی برای خدمات فوق برنامه، مجاز نیست. آیا نیروگاه متعهد می‌شود در صورت تصاحب مدرسه آن را مطابق با آیین‌نامه‌ی موجود اداره کند و اولویت را به دانش‌آموزان مناطق پیرامونی دهد؟ آیا می‌توان در این مورد تضمینی از نیروگاه گرفت که مثل تفاهم‌نامه‌ی امضا شده آن را زیر پا نگذارد؟
به‌نظر می‌رسد آقای استاندار اشاراتی از بالا برای تغییر در مواضع پیشین خود دریافت کرده است و اکنون به‌جای بیان صادقانه‌ی این اشارات، دست به توجیهاتی می‌زند که متناقض با آن مواضع است. از جمله تشبیه این مدرسه به مدارس مشابه نیروگاه اتمی در شهرهای بسیار برخوردار تهران و مشهد و قزوین آن هم با طی شرایط و مراحل سخت پذیرش دانش‌آموز در این‌گونه مدارس و دریافت شهریه‌های بسیار سنگین. آقای استاندار ظاهراً متوجه این موضوع نیست که در تفاهم‌نامه‌ی امضا شده بین نیروگاه و آموزش و پرورش بر هیأت امنایی بودن مدرسه تأکید شده است در حالی که مدارس نیروگاه، با هر طراز علمی،«غیر دولتی»و «شهریه‌ای» است. حال آن‌که آموزشگاه احداثی به‌جای مدرسه‌ای در یکی از محروم‌ترین نقاط شهر ساخته شده است.
اگر نیروگاه پول کافی دارد و می‌خواهد در بوشهر مدرسه‌ای همچون تهران و مشهد و قزوین بسازد، این خیلی عالی است به‌شرطی که زمین چنین مدرسه‌ای را با پول و سرمایه‌‌ی خود تهیه‌کند نه در زمین آموزشگاه یکی از کم‌برخوردارترین مناطق بوشهر برای خود، مدرسه‌ی «غیر دولتی» بسازد. کدام سرمایه‌گذاری از این‌که دولت به او زمینی رایگان با این مساحت و موقعیت بدهد تا در آن برای خودش مدرسه بسازد، با دل و جان استقبال نخواهد کرد؟ آن هم مدرسه‌ای که دانش‌آموزانش را از میان دارندگان معدل بالای ۱۹ از طریق آزمون و مصاحبه جذب کند و پس از جذب نیز از آن‌ها شهریه‌های آن‌چنانی بگیرد.
* مدیر مسئول هفته نامه و پاپگاه خبری پیغام