پیغام: شامگاه چهارشنبه در حضور جمعی از دوستداران شعر و ادب از مجموعه شعر «دور از چشم ماهیها» سرودهی اسکندر احمدنیا رونمایی شد.
دور از چشم ماهیها سومین مجموعه شعری است که از این شاعر ۶۸ سالهی بوشهری منتشر میشود.
این مجموعه شعر را انتشارات «زمزمههای روشن» منتشر کرده و عبدالله رئیسی، مدیر این انتشارات، مقدمهای کوتاه بر آن نوشته است.
«سرگردان ساعت چهار» و «از خشک لبهای دجله» دو مجموعه شعر دیگر شاعر در سالهای ۱۳۸۴ و ۱۳۹۳ انتشار یافتهاند.
در این آیین که در سالن کنفرانس ادارهی کل فرهنگ و ارشاد اسلامی بوشهر برگزار شد، علیرضا عمرانی با اشاره به باثباتی شاعر این مجموعه در زبان سرودههایش، «رمانتیک بومیسازی شده، معنا بنیادی در کلیت اشعار و بیان واقعیتها در اشعار با زبان انتزاعی و سوررئالیستی» را از ویژگیهای مهم شعر احمدنیا در دو مجموعهی پیشین برشمرد و افزود: «دور از چشم ماهیها، تأیید مجموعههای شعر قبلی احمدنیا و در ادامهی آنها است.»
بشیر علوی دیگر سخنران این نشست نیز با نام بردن از ویژگیهایی همچون «پرشماری تصویر و عواطف بومی و اقلیمی» در اشعار احمدنیا، شعرهای مجموعهی جدید وی را «دارای پشتوانههای فرهنگی قابل قبول» دانست. بهگفتهی این منتقد ادبی، شعر بوشهر در نیم قرن گذشته، فاقد پشتوانهی فرهنگی خوب و قوی است در حالیکه «وجود پشتوانهی فرهنگی، نشانهی وجود اندیشه و ثبات اندیشهی شعری در یک شاعر است.»
علوی «وجود توصیفهای پویا، رشد تصویرهای اتفاقی و بکر و کم شدن تصاویر وصفی» را از نقاط قوت مجموعهی شعر دور از چشم ماهیها دانست که بهگفتهی وی از این نظر، نسبت به دو مجموعه شعر پیشین شاعر گامی به جلو بهشمار میرود.
رضا معتمد، شاعر و منتقد بوشهری نیز به سابقهی ۵۰ سالهی اسکندر احمدنیا در سرودن شعر اشاره کرد و افزود:«با دقت در اشعار احمدنیا میتوان دریافت که او در شیوهی سرودن مانند هیچکس نیست.»
معتمد با اشاره بهاین که احمدنیا مطالعهی کافی در بارهی جریانهای مختلف شعری در ادوار زندگیاش داشته است، گفت: « اما او بیشتر از آن که از جریانهای شعری اثر بپذیرد، از جریانهای پیرامونی زندگی خود اثر پذیرفته است.»
وی «روزنامهنگاری» را وجه دیگری از زیست فرهنگی اسکندر احمدنیا برشمرد و در بارهی تأثیر این وجه بر شعرهای او افزود: «در موارد بسیاری زیان روزنامهنگاری در اشعار احمدنیا نمود مییابد و شعرهای وی بهشکلی از گزارش نزدیک میشود که این بهدلیل حساسیت های فرهنگی و اجتماعی او و نیز تعامل و ارتباطش با طبقات مختلف اجتماع است.» بهگفتهی معتمد، چنین ارتباطی باعث شده است که شعر احمدنیا از پشتوانههای فرهنگی و اجتماعی قابل قبولی برخوردار باشد. وی «تنوع و غنای واژگانی» و «پرشماری پدیدههای مرتبط با زیست جنوبی و بندری» را نشانههایی از پشتوانههای فرهنگی و اجتماعی شعر احمدنیا برشمرد.
معتمد، در پایان سخنانش با انتقاد از سنت هدیهدادن کتاب در آیینهای رونمایی در بوشهر، با تأکید براینکه «کتاب یک کالای فرهنگی و دسترنج شاعر و نویسنده است»،گفت: «لازم است آیینهای رونمایی از کتاب به سمت و سویی برده شود که مشتاقان کتاب بهجای دریافت رایگان آن، کتاب را خریداری کنند.»
عبدالله رئیسی، شاعر و منتقد نیز که در نقش ناشر این کتاب سخن میگفت، با ابراز خرسندی از اینکه انتشارات زمزمهی روشن توانسته مجموعه شعر دور از چشم ماهیها را در زمان مناسب و با کیفیت مطلوب منتشر کند، به بازخوانی برخی از نکاتی پرداخت که در مقدمهی این مجموعه شعر نگاشته است.
در آیین رونمایی از کتاب شعر دور از چشم ماهیها، ابوالقاسم ایرانی از شاعران همنسل اسکندر احمدنیا نیز با ابراز خرسندی از مجموعه شعر جدید این شاعر، از خود و احمدنیا در شمار نسل دوم شعر معاصر بوشهر نام برد که ابتکاراتی همچون انتشار نخستین نشریهها و جُنگهای ادبی و برگزاری نخستین شبهای شعر در بوشهر در کارنامهی آنها ثبت است. وی نیز از سنت هدیه دادن کتاب انتقاد کرد و آن را ضایع کنندهی زحمات و مرارتهای شاعران و نویسندگان دانست.
علی هوشمند، شاعر و سردبیر روزنامهی پیام عسلویه هم، با بیان خاطرهای از نخستین دیدار خود با اسکندر احمدنیا گفت: «خرسندم که این نخستین دیدار به تداوم دوستی بیستسالهی من با آقای احمدنیا انجامید و نیز خرسندم که نخستین مجموعه شعر شاعر و نیز کتاب تحقیقی او «کلاخا» را در انتشارات «شروع» منتشر کردهام.»
در آیین رونمایی از مجموعه شعر دور از چشم ماهیها نویسندگان و شاعران دیگری از جمله خورشید فقیه، فرحراوردشیری، آزاده باصولی، ابراهیم بردبار، مریم ترکینژاد، صدیقه مزارعی زاده و فاطمه دهقانی حضور داشتند.» حسین باقری از شاعران مطرح و صاحبکتاب دشتستانی نیز اجرای این آیین را بر عهده داشت.