پیغام: داریوش ماهینی از پیشکسوتان عرصه نوحه خوانی در شهر بوشهردرگفتگو با خبرنگار پیغام می گوید نوحه (ای شیعه کنید یاری سرباز حسینی را) را در زمان جنگ تحمیلی به همراه مرحوم رادمهر کار کرده وازاجرای این نوحه در آن زمان، خاطرات به یاد ماندنی دارد.
وی درگفته هایش ازنوحه خوانی دلنشین مرحوم ناخداعباس دریانورد پایه گذارنوحه در بوشهریاد می کند ومی گوید آهنگ سازی و طبع شعرش زبانزد همه بود وی در آن زمان سفرهای زیادی به هند وپاکستان داشتند و "راک هندی" سوغات سفرهای وی به این کشورها است که وارد نوحه بوشهرشد.
این نوحه خوان بوشهری سبک و آهنگ نوحه را رمز ماندگاری نوحه می داند و بیان می کند برای این که یک نوحه دوام داشته باشد باید ازآهنگ و محتوای خاصی تاسی بگیرد تا ماندگاری بیشتری داشته باشد و امروزه به علت نبود همین عوامل برخی نوحه ها بیش از یک سال هم دوام ندارند.
"حسام حق پرست" خبرنگارهنری "پیغام" به مناسبت ویژه سوگواری ابا عبدالله حسین(ع) درایام محرم گفتگوهایی را با نوحه سرایان، نوحه خوانان و شاعران عاشورایی انجام داده اند که پایان بخش این پروژه، گفتگو با داریوش ماهینی یکی از پیشکسوتان عرصه نوحه خوانی در بوشهر است که با هم می خوانیم:
در آغاز کلام لطفاً از پیشینه ی فعالیت و حضورتان در نوحه خوانی و عرصه ی مداحی بفرمایید؟
از اوایل دهه ی شصت در ماه صفر به درخواست عده ای از همکارا ن که صدای من را شنیده بودند در محفلی که اتفاقاً آقای مصطفی گراشی هم حضور داشتند به اصرار جمع، نوحه ی لیلا بگفتا ای شه لب تشنه کامان را خواندم و یادم هست که حاج مصطفی گراشی گفت که این نوحه در قسمت (تا تو را کردم هیجده ساله) مهارت خاصی می خواهد. این شروعی بود که بعدها با خواندن آثار ناخدا عباس دریانورد و با ارادت خاصی که به مرحوم کردی زاده داشتم، نوحه خوانی را ادامه دادم و با مساجد بوشهر همکاری ام را ادامه دادم. آقایان سیاوشی و رادمهر هم که روحشان شاد باد در حق بنده بسیار محبت فرمودند.
همراه آقای رادمهر در زمان جنگ تحمیلی چند نوحه متناسب با آن ایام کار کردیم که یکی از آنها(ای شیعه کنید یاری سرباز حسینی را) بود و با اجرای آن خاطرات به یاد ماندنی دارم.
درخصوص ناخدا عباس دریانورد سخن را ادامه دهم. لطفاً از ناخدا عباس دریانورد(موسیقی و دریانوردی) بفرمایید؟
روان شاد مرحوم ناخدا عباس دریانورد تا جایی که اطلاع دارم و با توجه به شنیده هایم از عزیزانِ شنبدی و همچنین مرحوم علی سیاوشی و مرحوم رادمهر، به این موضوع اشاره داشتند که تسلط کامل و بی مانندی به سینه و نوحه خوانی داشته و البته به دلیل نوع شغل و کاری که به آن مشغول بوده، کمتر در بوشهر حضور داشته و برحسب اتفاق و ماموریت در ایام مصادف با محرم و صفردربوشهر به اجرای نوحه می پرداخته ضمن این که آهنگ سازی و طبع شعرش بسیار زبانزد می باشد. درعرصه ی نوحه خوانی نقل است که گاهی در سینه حتی به شکل بداهه، نوحه ای می خوانده. نوحه ی شیعه بازاست وغم؛ شخصی که پیشخوان بوده، گفته بود جایی برای ناخدا نگذاشته بودم و فقط باید می گفت واحد ولی این نوحه را اجرا کرد. تردد و مراوداتش وبا کشورهای هند و پاکستان در نوع و سبک کارش تاثیر گذاشته و مشخص است. در همان جا(محل سفرها) هم البته به نوحه خوانی می پرداخته و راک مشهورهندی که معرف علاقه مندان هست دستاورد همان سفرها می باشد. بیشتر نوحه خوانی مرحوم دریانورد در مسجد شنبدی برگزار شده است. ساخته های ناخدا عباس حزن و جذابیت خاصی دارند. بنده نوحه های مرحوم ناخدا را با تأیید آقایان سیاوشی و رادمهر اجرا می کردم.
اجرای نوحه و نقش آموزش و دانایی در این عرصه چیست؟
تفحص و تحقیق در رابطه با هر کاری می تواند موفقیت را تضمین نماید. ارتباط با پیشکسوتان خبره و آموختن ازایشان بسیار لازم است. نباید بعد از چند اجرا، کار را تمام شده فرض کرد. لازم به توضیح است زمانی که برای اولین بار خدمت استاد سیاوشی رفتم، آقای درخشانیان از رک گویی ایشان برایم گفتند و من هم با تمام وجود پای کار ماندم و از ایشان آموختم.
تفاوت نوحه سرایی قدیم با امروز؟ (موسیقی؟شعر؟ و یا...)
در نوحه های امروز توجه ودقت لازم بر یک اصل مهم یعنی ماندگاری نوحه ها به نظر بنده صورت نمی گیرد. در کارهای مرحوم ناخدا عباس، همه ی عزیزان بوشهری با آهنگ و محتوای آن همیشه ارتباط برقرارکرده و هر زمان اجرا می شود، تازگی خودش را دارد. امروزبیشتر نوحه ها یک سال هم دوام ندارند. بیشتر نوحه های قدیم مانا و به یاد ماندنی هستند و شور و حال خاصی دارند و به جمع مشتاقان و عاشقان اهل بیت، حال و هوای خاصی می بخشند.
تعریف شما از صدای جاودان یاد جهانبخش کردی زاده؟
مانا یاد مرحوم کردی زاده اسطوره ی بوشهر است. مردم از سایر شهرستان ها در ایام محرم و صفر فقط برای شنیدن این صدا به بوشهر می آمدند.
مرحوم با قدرت لایزال حنجره اش اجراهایی داشتند که به نظر من ازماوراء بود. در آن زمان بدون سیستم پیشرفته صوتی چنان خوانده که هنوز که می شنوی، واقعاً صدایی بی مانند هست. بنده هم مثل همه بخاطر علاقه وافری که به این شخص بزرگ داشتم پای پیاده به مساجد مختلف می رفتم تا خودم را به اجرای کردی زاده برسانم. صدایی با ابهت داشت وانگار برای همین کار خلق شده بود. روحش شاد .
نقش شعر در نوحه سرایی و اجرای نوحه چه اندازه تاثیرگذاراست؟
سروده های همه ی عزیزان هر کدام به نوبه ی خود جایگاه ویژه ای دارند. اشعارِ احوالِ اهل بیت (ع) بدون شک معیار و ترازشان با جایگاه و منزلت خاص، می بایست آگاهی شنونده را هم ارتقاء بخشد.
بیشتر به کدام واحد علاقه مند هستید؟
کارهای مرحوم ناخداعباس دریانورد را بیشتر می پسندم و البته با احترام به همه ی آثار واین که هرکدام به جای خویش نیکو ومحترم هستند.
کیفیت کارواجرای جوانان مشتاق وعلاقه مند به نوحه خوانی(بوشهر) چگونه می تواند ارتقاء یابد؟
فروتنی،خلوص نیت،انتقادپذیری درعرصه ی مداحی اولین رمزموفقیت هرشخص است.
سخن آخر؟
پیروز و سربلند باشید.