پیغام: در سایه نظارت ضعیف دستگاههای متولی نظیر دانشگاه علوم پزشکی و سازمان نظام پزشکی، دریافت زیرمیزی توسط برخی پزشکان بوشهر علنی و آشکار شده و بدون هیچ واهمه ای، صدور مجوز عمل و بستری بیماران را به پرداخت مبالغی موکول می کنند.

به گزارش «پیغام» به نقل از خلیج فارس؛ یکی از شایع ترین موارد دریافت زیرمیزی در استان، مربوط به برخی پزشکان زنان و زایمان است که مشاهده شده بعضا از مادرانی که سزارین دوم به بعد است (امکان زایمان طبیعی ندارند و ناگزیر به سزارین هستند) در مطب ها درخواست زیرمیزی می شود تا مجوز عمل جراحی صادر شود.

مبالغی که طبق گفته های شهروندان، از 5 میلیون تومان آغاز می شود و طبق شنیده ها به نیم سکه و یک سکه هم می رسد.

از قضا در بسیاری از موارد، درخواست می شود مبالغ پیشنهادی پزشکان از طریق کارت هدیه بانکی باشد که امکان پیگیری و رصد آن دشوار است.

گزارس یک زیرمیزی

چندی پیش یک شهروند بوشهری که در آستانه تولد سومین فرزند خود بود، در تماس با خبرنگار «خلیج فارس» از درخواست پزشک برای پرداخت 4 میلیون تومان جهت صدور نامه معرفی به بیمارستان گلایه مند بود و گفت: دو شکم قبلی همسرم به دلیل تشخیص پزشک به صورت سزارین بوده و عملا برای بار سوم هم باید این شیوه را دنبال کرد و نمی توان زایمان طبیعی داشت، اما پزشک گفته اگر می خواهید پس فردا در بیمارستان بستری و من زایمان را انجام دهم، باید 4 میلیون تومان را به صورت کارت هدیه بیاورید تا نامه معرفی به بیمارستان دهم. بعد از چانه زنی زیاد، 200 هزارتومان کاهش یافت و این مبلغ به 3 میلیون و 800 هزارتومان رسید.

این شهروند ادامه داد: پرداخت این مبلغ برای من دشوار است و آن را برای هزینه های بیمارستانی کنار گذاشته ام. بیمه تکمیلی هم زیربار این هزینه غیر رسمی نمی رود.

به گفته وی، خواهر همسرش هم یکسال قبل نزد همین متخصص زایمان کرد و سه میلیون تومان حق دستمزد به او داد، آن هم با کلی چانه زنی که بیمه روستایی دارد و پرداخت این مبالغ برایش سخت است.

این شهروند همچنین نگران بود که درصورت اطلاع رسانی نام پزشک، وی از سزارین همسرش خودداری کرده یا مشکلی برای نوزاد پیش بیاید. برای همین اصرار داشت که نام پزشک محفوظ باشد، از طرفی پیگیر راهکاری برای کاهش مبلغ پرداختی بود.

با توجه نزدیک بودن موعد زایمان همسر این شهروند طی 48 ساعت آینده و اینکه در خارج از وقت اداری اتفاق رخ داده، تلاش خبرنگار «خلیج فارس» برای کسب توضیح و راهکار از یکی از مدیران حوزه درمان دانشگاه علوم پزشکی نتیجه بخش نبود.

با توجه به اینکه چهارشنبه شب بود و مطب پزشک تا شنبه تعطیل می شد، باید همین امشب کارت هدیه 3 میلیون و 800 هزارتومانی تحویل می شد تا پنجشنبه سزارین انجام شود، همچنین پیگیری با دانشگاه علوم پزشکی هم بی نتیجه ماند و چاره ای جز پرداخت زیرمیزی نماند.

نهایتا خبرنگار «خلیج فارس» به این شهروند پیشنهاد کرد هنگام ارائه کارت هدیه به مطب، تصویری از آن تهیه کند تا برای پیگیری شکایت، مستنداتی فراهم باشد.

نهایتا کارت هدیه به مطب تحویل شد تا نامه پزشک برای معرفی این خانم باردار صادر گردد!

برگشت زیرمیزی به شهروند مطالبه گر

روز بعد خبرنگار «خلیج فارس» از برخی افراد مطلع برای نحوه بازگشت مبلغ زیرمیزی پرس و جو کرد که برخی از آنها مدعی بودند: «دکتر خوب ازت گرفته، الان برای سزارین کمتر از 7 میلیون تومان در مطب نمی گیرند!» یا «چون کارت هدیه بود، اگر هم پیگیری کنی، سندی وجود ندارد.»

نهایتا یگ هفته پس از انجام سزارین و حال خوب نوزاد و مادرش، برای پیگیری تخلف صورت گرفته، با شماره تلفن 190 (بازرسی و نظارت وزارت بهداشت) تماس گرفته شد و گزارش پرداخت زیرمیزی به کارشناس مربوطه ارائه و توضیحات در سامانه ثبت گردید.

یک ساعت بعد، یکی از کارشناسان اداره نظارت معاونت درمان دانشگاه علوم پزشکی بوشهر در تماس با پدر نوزاد، با اعلام اینکه از وزارتخانه گزارش پرداخت زیرمیزی به وی ارجاع شده و باید پیگیری کند، نوضیحاتی شفاهی دریافت کرد و قول پیگیری داده شد، هرچند وی در سخنانش گفت که خودش یا بستگانش گرفتار زیرمیزی پزشک زنان شده و پرداخت کرده اند!

یک هفته بعد، پدر نوزاد به معاونت درمان دانشگاه علوم پزشکی بوشهر فراخوانده شد تا فرم شکایت را تکمیل کند و مستندات وی بررسی شود.

گزارش «خلیج فارس» می افزاید: عصر همان روزی که فرم شکایت تنظیم شد، پزشک مربوطه که از ثبت شکایت مطلع شده بود، توسط منشی خود با پدر نوزاد تماس گرفته و خواستار حضور وی در مطب جهت گفتگو شد!

در این شرایط دو راه وجود داشت، نخست پیگیری شکایت که دید اراده برخورد با تخلف زیرمیزی برخی پزشکان در بوشهر تا چه اندازه است، دوم بازگرداندن مبلغ پرداختی توسط پزشک و دادن رضایت جهت بسته شدن پرونده.

به دلیل شرایط خاص پدر که این مبلغ را قرض کرده بود و تمایلی به طولانی شدن ماجرا نداشت (چون درصورت تایید مستندات زیرمیزی در کمسیون های دانشگاه علوم پزشکی، برای صدور رای به تعزیرات حکومتی می رود و چندین مرحله تا صدور رای طی می کند که زمانبر است) نهایتا شاکی به این نتیجه رسید که با پزشک تفاهم کند. وی عصر همان روز به مطب رفت و این پزشک با بیان اینکه از سوء تفاهم پیش آمده عذرخواهی می کنم، از وی تقاضا کرد تا کارت هدیه هایش را پس بگیرد و در ازای آن متن که در سربرگ خود مبنی بر اینکه از پزشک شکایتی ندارد را امضا کند!

ضعف نظارت در کنار عدم آگاهی مردم به حقوق خود

در خصوص این موضوع، پیگیری سریع سامانه 190 وزارت بهداشت و متعاقب آن کارشناس نظارت دانشگاه علوم پزشکی بوشهر قابل توجه بود، اما طی مدتی که پیگیر ماجرا بودیم، مشخص شد که دریافت زیرمیزی برای برخی پزشکان از جمله در حوزه زنان و زایمان به رومیزی مبدل شده! تا جایی که برخی متولیان پیگیری این تخلفات خود نیز گرفتار شده و احتمالا پرداخت کرده اند.

اما ضعف دانشگاه علوم پزشکی یا سازمان نظام پزشکی آنجاست که حتی یک بنر اطلاع رسانی درباره تخلف زیرمیزی در ورودی مجتمع های پزشکی بوشهر نصب نکرده (خصوصا درباره تخصص هایی که احتمال دریافت زیرمیزی بیشتر است) تا شهروند به حقوق خود مطلع باشد و نحوه مستند سازی و پیگیری این تخلف را بداند. 

همچنین به گواه سالها تجربه رسانه ای، گزارشی درباره پرونده های زیرمیزی پزشکان به اطلاع افکار عمومی نرسیده که احتمالا ناشی از رودربایستی دانشگاه و سازمان نظام پزشکی با همکاران خود است.

شایسته است مردم هم نسبت به حقوق خود آشنا بوده و در این خصوص مطالبه گر باشند، نه اینکه طبق اطلاعات دریافتی، در پرونده هایی هم که شکایت صورت می گیرد، عمدتا شاکیان زیرمیزی، وقتی پرونده تکمیل می شود، به دلایل مختلف از پیگیری صرف نظر می کنند؛ مشابه اتفاقی که در همین گزارش نیز رخ داد و فرد شاکی، دریافت پول خود را به ادامه ماجرا ترجیح داد.

قدر دان زحمات پزشکان هستیم

دست آخر اینکه همه ما آحاد جامعه قدردان زحمات و تلاش کادر درمان خصوصا پزشکان هستیم و ایثارگری آنها در ایام کرونا فراموش ناشدنی است، زمانی که حتی نزدیک ترین افراد بیماران برای در امان ماندن از این ویروس، از آنها دوری می کردند، ولی پزشکان در خط مقدم درمان بیماران بودند و بسیاری از آنها جان خود را در این مسیر از دست دادند.

اما در هر قشری امکان بروز تخلف وجود دارد و گزارش بالا با هدف اطلاع رسانی از پیگیری موثر یک تخلف توسط وزارت بهداشت و همچنین آشنا کردن مخاطبان «خلیج فارس» و سایر هم استانی ها با حقوق شهروندی شان بود.