پیغام: با وجود آنکه در میان گزینههای استانداری که هر دو ستاد پزشکیان در استان بوشهر معرفی کردهاند، نام هیچ فردغیربومی نیست گفته میشود کارگروهی که وزیر کشور برای بررسی گزینهها تعیین کرده است، گزینهای غیر بومی را در فهرست بررسی خود قرار داده است. این فرد که در پایان دولت روحانی و ماههای آغازین دولت رئیسی سمت معاونت سیاسی استانداری بوشهر را داشت، از همان آغاز شروع به کار دولت پزشکیان در تکاپوی رسیدن به ساختمان استانداری است. چنین احتمالی با واکنش منفی بیشتر کنشگران سیاسی و اجتماعی روبرو شده است. با آنکه اغلب این کنشگران بومی بودن یا نبودن یک مدیر را شرط اصلی توسعه استان نمیدانند، با اشاره به کارنامه گزینههای غیر بومی مطرح شده بر این باورند که این افراد هیچ توانایی خاصی در مقایسه با چهرههای بومی ندارند.
در این باره از برخی مدیران سابق و کنشگران سیاسی استان خواستیم که دیدگاه و دلایلشان را در موافقت یا مخالفت با استاندار غیر بومی بیان کنند.
یک مدیر بومی توانمند و اصلح بهتر است
غلامرضا حاجینژاد از بازنشستگان فرهنگی که سالها در ردههای مختلف آموزش و پرورش مدیریت کرده است، با اشاره به این که «توجه به توانمندیهای استاندار، مهمتر از بومی یا غیر بومی بودن اوست»، در صورتی با حضور نیروهای غیر بومی در منصب استانداری موافق است که «هم نیروی انتخاب شده فردی لایق و مجرب و توانمند باشد و هم در بین نیروهای بومی فرد همتراز او یافت نشود.» به گفتة او بهتر است یک «مدیر بومی توانمند و اصلح» استاندار بوشهر شود زیرا «با شناختی که از نیروهای بومی و از امکانات استان دارد، احتمال موفقیتش بیشتر است.»
با فرض شایستگی و کاردانی، استاندار بومی بهتر است
یکی دیگر از مدیران سابق آموزش و پرورش درباره موافقت یا مخالفتش با حضور افراد غیر بومی در جایگاه استانداری بوشهر گفت که او «با فرض وجود نیروی شایسته؛ متخصص؛ کاردان و با تجربه کاری در گستره ملی، نیروی بومی را ترجیح میدهد.» غلامرضا دانشفر، رئیس فعلی حزب اتحاد ملت شاخه استان بوشهر که در دولت روحانی معاون توسعه انسانی اداره کل آموزش و پرورش استان بوده، «شناخت منطقهای از نیروی انسانی، حوزه جغرافیایی؛ توان اقتصادی استان و برخورداری از نگاه اجتماعی و فرهنگی» را از ویژگیهایی دانست که برای رسیدن یک نیروی بومی به جایگاه استانداری لازم است. به گفته او وجود چنین فردی میتواند تاثیر بیشتری بر توسعه و رشد استان داشته باشد مشروط به اینکه بتواند در سطح ملی ارتباطات خوبی نیز ایجاد کند. دانشفر در پاسخ به این پرسش که آیا در میان گزینههای معرفی شده استانی افراد با شرایط مورد نظر او وجود دارند، گفت: «در میان افراد معرفی شده از طرف ستادها چند نیروی با تجربه کافی در سطح استانی و ملی وجود دارند که میتوانند در جایگاه استاندار استان را مدیریت کنند.» او در عین حال معتقد است که «در دنیای امروز آنچه مهم است توانایی؛ شايستگي و دانایی و تخصص افراد می باشد و آنچنان نگاه تعلقاتی را نمیپسندند.»
محمد غلامی، عضو شورای مرکزی حزب ندای ایرانیان استان بوشهر که از مخالفان انتصاب استاندار غیر بومی است، در بیان مخالفتش به دلایلی همچون «نبود اشراف و آگاهی مناسب به مسائل و مشکلات استان و نیز فقدان شناخت از نیروهای انسانی و چهرهها و گروههای اثرگذار سیاسی استان» اشاره کرد. محمد غلامی که از فعالان ستاد انتخاباتی پزشکیان در استان نیز بوده، دلیل دیگر مخالفتش را شرایط خاص اقتصادی و اجتماعی استان بوشهر و لزوم اشراف کامل اطلاعاتی بر این شرایط دانست. به گفته او، بیاطلاعی یک از استاندار غیر بومی از این شرایط «موجب سوگیری ناصواب و اتخاذ استراتژی نامناسب در مدیریت استان خواهد شد.»
نیروی بومی را ترجیح میدهم
یکی دیگر از فعالان ستاد مردمی پزشکیان در استان بوشهر نیز گفت: «با اذعان به ارزش نیروهای کاردان، تحول خواه و تاثیرگذار غیر بومی، به دلایلی همچون« شناخت بهتر نیروی بومی از ظرفیتها و قابلیتها و نیروهای اثرگذار موجود استان و لزوم کادرسازی و تربیت نیروی انسانی با آتیه، وفق اندیشههای سیاسی اصلاحطلبانه یک نیروی بومی را ترجیح میدهم.»
سید حسن لواسانی که در دولت روحانی مدیر آموزش و پرورش دشتستان نیز بوده، «توان بهتر بهکارگیری سرمایههای انسانی، اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی استان و پایبندی به استفاده از سرمایهگذاران بومی» را از جمله دلایل خود برای ترجیح یک استاندار بومی بیان کرد.
سرسختانه مخالف گزینه غیر بومی ام
عضو پیشین شورای شهر بوشهر و یکی از مدیران کل فرهنگی دولت روحانی در استان بوشهر نیز گفت: «در شرایط فعلی استان مرزی بوشهر به یک استاندار بومی بیشتر نیازمند است.» حمیده ماحوزی «ویژگیهای منحصر به فرد بوشهر» را یکی از دلایل نیاز استان به استانداری بومی برشمرد و گفت: «انتصاب فردی که با استان و ظرفیتها و نیازهای آن شناخت دارد، موجب خواهد شد که مسیر توسعه استان هموارتر شود.» مدیر کل پیشین فرهنگ و ارشاد اسلامی استان، انتصاب بعضی استانداران غیر بومی و ناآشنا به منطقه در گذشته را موجب اتلاف زمان و انجام کارهای روزمرهای دانست که به گفته او «از دست یک بخشدار هم ساخته بود.»
او با اشاره به اینکه استان بوشهر از نیروهای انسانی تحصیل کرده، توانمند و خوشفکر در سطح کشوری و وزارتی برخوردار است، گفت:«این نیروها خیلی بهتر از یک غیر بومی می توانند در توسعه استان بوشهر مؤثر باشند. از این رو سرسختانه مخالف گزینه غیر بومی هستم.»
آمدن استاندار غیر بومی دلسرد کننده است
یکی از اعضای ستاد جوانان پزشکیان که «به شدت» با انتصاب استاندار غیر بومی مخالف است، در بیان دلیل مخالفتش میگوید: «یک فرد خارج از استان اطلاعی از کمبودها و نیازهای استان چه اطلاعی دارد یا شناختش از مدیران بومی استان چقدر است که بخواهد در پستهای مهم از آنها استفاده کند؟»
رضوان محمدی باغملایی معتقد است که «وقتی خودمان در استان افراد توانمند و مدیر با برنامه داریم، نباید از استاندار غیر انتخاب شود و چنین انتخابی موجب دلسردی و بیانگیزگی فعالان ستاد انتخاباتی و مردمی میشود که به امید تغییر مثبت به آقای پزشکیان رأی دادند.»
بومی یا غیر بومی، می آیند و می روند و اتفاقی هم نمی افتد
به نظر می رسد در میان مدیران باتجربه تر استان که اکنون دوران بازنشستگی را می گذرانند، قدری بدبینی به بهبود شرایط کنونی بیشتر است به طوری که از نظر آنان حضور استاندار بومی یا غیربومی در شرایط فعلی تفاوت چندانی در اوضاع استان ایجاد نخواهد کرد. از گفته های این مدیران پیشین برمی آید که چندان به انگیزه های افراد و گروه هایی که به دنبال استانداری بومی اند، نیز خوشبین نیستند. یکی از این مدیران که سال ها در استانداری بوشهر مدیریت کرده است، بر این باوراست که در شرایط فعلی نامهای بومی یا غیر بومی مطرح شده کمک چندانی به پیشرفت استان نخواهند کرد. اسماعیل روحانی با طرح این پرسش که هدف آنهایی که به دنبال گزینه بومی برای مدیریت استانند، چیست؟ میگوید: اول باید مشخص شود که آیا اینها واقعاً هدفشان توسعه و پیشرفت استان است یا اینکه به دنبال جایگاه و پست و مقام و موقعیت برای خودشان هستند؟» مدیر کل سیاسی استانداری بوشهر در دولت اصلاحات و مدیرکل سیاسی فرمانداری بوشهر در دولت روحانی با اشاره به «تجربه ٣۶ ساله» خود در استانداری و فرمانداری بوشهر و همکاری با استانداران مختلف، معتقد است که از بین شش استاندار بومی که پس از پیروزی انقلاب تاکنون به استان آمدهاند، تنها یکی دو نفرشان برای استان مفید بودهاند. اسماعیل روحانی در این میان به «ندیمی بوشهری» اشاره میکند که به گفته او «تقریباً سنگ بنای تمامی زیرساختهای توسعه استان در زمان او گذاشته شد اما متاسفانه به دلایلی این اقدامات به چشم مردم نیامد.»
او از میان استانداران موفق بومی به نام دیگری اشاره نمیکند اما میگوید« با روی کارآمدن دولت خاتمی و تأسیس منطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس فصل جدیدی برای استان رقم خورد که میتوانست در شکوفایی و رشد بینظیر استان نقش تعیینکنندهای داشته باشد اما متأسفانه ما در استان به ریزهخواری قناعت کردیم و نتوانستیم به آنچه که شایسته استان بوده و هست، دسترسی پیدا کنیم.»
او از بین استانداران غیر بومی نیز از غلامرضا صحرائیان با عنوان «نیرویی توانمند و با جرأت و قوی» یاد میکند و میگوید: «در زمان سایر افراد غیر بومی هرچند اقدامات اندکی انجام گرفت ولی آنها یا برای کارآموزی آمده بودند یا پرکردن رزومه کاری. البته یکی هم که برای پر کردن جیب فامیلهای خودش آمده بود!»
اسماعیل روحانی با اشاره به گزینههای بومی و غیر بومی که برای استانداری بوشهر مطرح هستند، بر این باور است که این افراد «چه بومی و چه غیر بومی هرچند انسانهای خوبی هستند، میآیند و میروند و اتفاق مهمی هم نمیافتد چرا که هیچکدام از طیفهای فکری که گزینه بومی را مطرح میکنند، برنامه ای برای توسعه استان ندارند و عموماً مثل هواداران تیم استقلال و پرسپولیس فکر میکنند. گزینههای غیر بومی هم هیچ ایده و ابتکاری در رزومه کاری و مسئولیتهای گذشته خود ندارند یا دارند و من سراغ ندارم.»
بومی یا غیر بومی بودن استاندار پارامتر مهمی نیست
دیدگاه محمدکاظم محمدی باغملایی، از دیگر مدیران پیشین حوزه صنعت استان بوشهر نیز این است که «بومی و غیر بومی بودن استاندار برای توسعه همه جانبه، پارامتر مهمی نیست.»
مدیر کل صنعت و تجارت استان بوشهر در دولت اصلاحات با انتقاد از چگونگی تعامل گروهها و نخبگان استان بوشهر، با اشاره به نقش تعیین کننده «نیروی انسانی مجرب، دانا و توانا در هر سیستمی» گفت: «در استان بوشهر در هیج دورهای نیروها همدل، همسو و منسجم نبودهاند بلکه بیش از آنکه به فکر توسعه استان باشند، به فکر توسعه و بالا کشیدن خود بودهاند.» بنابراین «همان بهتر که استاندارغیر بومی باشد تا فارغ از چالش های محیطی، بتواند حداقل های برنام های استان را عملی نماید.»