به گزارش پیغام به نقل از ایرنا؛ آمارهای منتشر شده تایید می‌کنند که استان بوشهر در ۶۰ درصد از دوره ۱۵ ساله اخیر و ۵۷ درصد از دوره آماری بلندمدت درگیر خشکسالی بوده‌است و واقعیت اقلیمی این استان، باید مبنای تصمیم گیری‌ها در زمینه اقتصاد، معیشت و توسعه شهری و روستایی باشد.

به گزارش ایرنا، کاهش شدید بارش و افت ذخایر سدها، استان بوشهر را در آستانه شرایطی شکننده در مدیریت منابع آب قرار داده است طوریکه بررسی‌های شرکت آب منطقه‌ای بوشهر نشان می‌دهد تراز منابع آب سطحی و زیرزمینی در سال آبی گذشته به کمترین میزان خود طی چند دهه اخیر رسیده و برای سازگاری با این وضعیت، باید تصمیم‌هایی سریع و اثرگذار در حوزه تولید و مصرف گرفت.

یکی از استان‌هایی که بیشترین میزان کاهش بارندگی در سال ۱۴۰۳–۱۴۰۴ را تجربه کرد، استان بوشهر بود. کاهش ۵۴‌درصدی بارش، کاهش آورد ۸۵‌ درصدی رودخانه و افت ۳‌متری سطح آب‌های زیرزمینی در برخی از دشت‌های این استان، تصویری واضح از شرایط سخت سال آبی گذشته را ارائه می‌دهد.

در نگاه کلی، وضعیت سدهای بوشهر بخشی از تصویر بزرگتر بحران آبی این استان را نشان می‌دهد؛ بحرانی که از مرز کمبود روان‌آب عبور کرده و اکنون در چرخه‌ای پیوسته از افت سطحی و زیرزمینی گرفتار شده است.

کاهش ذخیره سد رئیسعلی دلواری و ضعف ورودی سدهای ارغون و باغان، در عمل نشانه‌ای از آن است که منابع سطحی دیگر توان تعدیل کمبودهای سفره‌های زیرزمینی را ندارند و به مرحله‌ای رسیده‌اند که خود نیازمند تغذیه و احیا هستند.

هم‌زمان، فشار برداشت در بخش کشاورزی و تقاضای روزافزون بخش شرب، نظام تعادل طبیعی آب استان بوشهر را در وضعیتی شکننده قرار داده است.

تغذیه نشدن سفره‌های آب زیرزمینی و مسابقه برداشت از این منبع برای استفاده در بخش کشاورزی، به وضعیتی انجامیده است که تعادل طبیعی منابع آب استان برهم خورده و بخش‌های کشاورزی، صنعت و شرب به جای سازگاری با محدودیت، در مسیر تخلیه ذخایر حیاتی و تشدید فرونشست زمین حرکت می‌کنند.

وضعیت سدها و منابع آبی بوشهر

مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای بوشهر، در تشریح وضعیت ذخیره سدهای این استان گفت: سد رئیسعلی دلواری که ظرفیت اسمی آن ۶۹۵ میلیون مترمکعب است، در زمان حاضر تنها ۱۴۵ میلیون مترمکعب آب ذخیره دارد؛ رقمی معادل ۲۱ درصد ظرفیت مخزن که نسبت به سال گذشته ۵۳ درصد کاهش نشان می‌دهد.

علی محمدی افزود: سد تنگ ارم نیز از مجموع ظرفیت ۴.۲ میلیون مترمکعب، فقط نیمی از حجم خود را حفظ کرده و سدهای خائیز، ارغون و باغان با کمبود جدی منابع ورودی روبرو هستند.

وی در پنجمین جلسه کارگروه سازگاری با کم‌آبی استان در سال جاری، نسبت به تشدید بحران ناترازی منابع و مصارف آب هشدار داد و اظهارکرد: کاهش ۵۴ درصدی بارندگی نسبت به دوره بلندمدت و افت ۸۵ درصدی آورد رودخانه‌های اصلی این استان، داده‌های ایستگاه‌های هواشناسی و هیدرومتری و مشاهدات میدانی نشان می‌دهد که استان بوشهر در در یکی از خشک‌ترین سال‌های آبی اخیر قرار دارد و رفع ناترازی منابع و مصارف آب باید با جدیت بیشتری دنبال شود.

محمدی افزود: براساس بررسی‌های انجام شده، مجموع مصارف کنونی آب استان بوشهر از منابع سطحی، زیرزمینی و نمک‌زدایی بیش از یک میلیارد مترمکعب در سال است که تا افق ۱۴۰۷ به حدود ۱.۳ میلیارد مترمکعب می‌رسد؛ این افزایش به معنای فشار مضاعف بر منابع آب تجدیدپذیر خواهد بود.

مدیر مطالعات پایه منابع آب شرکت آب منطقه‌ای بوشهر، با ارائه گزارشی از وضعیت هیدرولوژیکی استان بوشهر، گفت: از مهر ۱۴۰۳ تا پایان شهریور ۱۴۰۴، میانگین بارش ثبت‌شده استان بوشهر تنها ۱۱۵ میلی‌متر بوده است؛ این میزان در مقایسه با سال قبل ۴۵ درصد و نسبت به میانگین بلندمدت ۵۴ درصد کاهش نشان می‌دهد.

امید آزادی‌جو، افزود: حجم رواناب و آورد رودخانه‌های استان نیز نسبت به سال آبی قبل ۵۳ درصد و نسبت به میانگین بلندمدت ۸۵ درصد کاهش یافته است. دو عامل فوق یعنی بارش و رواناب در نهایت سبب تغذیه ذخایر آب زیرزمینی در آبخوان‌ها می‌گردند که یکی از سال‌های ضعیف از منظر ذخیره سازی آب زیرزمینی بوده‌است .

وی اضافه کرد: داده‌های شبکه سنجش آب زیرزمینی نشان می‌دهد دشت‌های ریز و باغان بیش از سه متر افت سطح آب داشته‌اند، دشت پلنگ بیش از دو متر و سی سانتی‌متر و دشت‌های پشت‌پر، بوشکان، لاور و کردلان بیش از یک متر کاهش را تجربه کرده‌اند.

برداشت مازاد از ذخایر زیست‌محیطی؛ هشدار درباره بیلان منفی و رکود کشاورزی بوشهر

به گفته آزادی جو، آمارها نشان می‌دهد بهره برداران آب زیرزمینی نه تنها آب باران ذخیره شده همان سال را برداشت می‌کنند، بلکه مازاد بر آن، از ذخایر باقیمانده زیست محیطی و استراتژیک که حیات سیستم بیولوژیک منطقه به آن گره خورده نیز، تبدیل به محصولات کشاورزی با بهره‌وری پایین می‌شود.

مدیر مطالعات پایه منابع آب بوشهر ادامه داد: تغییرات حجم مخزن و یا بیلان آب زیرزمینی در سال آبی گذشته منفی ۵۴ میلیون مترمکعب و میانگین تراز منفی طی هشت سال اخیر، سالانه منفی ۳۱.۳ میلیون مترمکعب بوده‍است.

وی با اشاره به افزایش حفر چاه‌ها و درخواست‌های فراوان کف شکنی گفت: نتیجه خشکسالی‌های متوالی به جای کاهش مصرف، افزایش بهره‌برداری از سفره‌های زیرزمینی بوده و تنها، کاهش توان طبیعی آبدهی آبخوان‌ها در برخی مناطق، از سرعت افت شدید سطح ایستابی دشت‌ها کاسته است.

اما چه باید کرد؟

آزادی‌جو هشدار داد: تداوم این وضعیت، در کوتاه‌مدت بخش کشاورزی را وارد رکود و در بلندمدت ساختار اجتماعی، اقتصادی، فنی و حقوقی استان بوشهر را دچار تغییرات جدی می‌کند.

او راهکار خروج از بحران را در اجرای همزمان اقدامات اصلاحی دانست و تأکید کرد: توانمندسازی کشاورزان، تغییر الگوی کشاورزی به محیط‌های بسته، استفاده از تکنولوژی برای ارتقای تولید محصول، کاهش سطح زیرکشت زراعی و باغی، عدم توسعه کشاورزی صادراتی، بازچرخانی آب، جلوگیری از توسعه آبشرینکن‌های کشاورزی، جلوگیری از تخلفات آبی، تغییر و جایگزین‌سازی مشاغل کشاورزی به فعالیت های شیلاتی و دریا محور، گردشگری و گسترش صنایع در ساحل، راهی ممکن و پایدار برای حفظ منابع آب و معیشت مردم مناطق جنوبی است.

دانشگاه خلیج فارس مسئول نظارت و راستی‌آزمایی برنامه سازگاری با کم‌آبی

معاون هماهنگی امور عمرانی استاندار بوشهر، با تأکید بر استمرار جلسات کارگروه سازگاری با کم‌آبی در سطح استان و شهرستان‌ها گفت: ضروری است برنامه‌ریزی‌ها به نحوی انجام شود که این نشست‌ها منظم و اثرگذار باشند و تصمیم‌های اجرایی بی‌وقفه دنبال شوند.

شاهپور رجایی، با اشاره به اهمیت اصلاح الگوی مصرف در بخش صنعت افزود: بازچرخانی آب در صنایع و انتقال معادن رودخانه‌ای به واریزه‌کوهی باید با سرعت بیشتری در دستور کار دستگاه‌های اجرایی قرار گیرد تا نقش مؤثری در کاهش برداشت از منابع طبیعی ایفا کند.

وی، تفکیک آب آبیاری فضای سبز شهری و روستایی از شبکه آب شرب را یکی از محورهای فنی حیاتی دانست و تأکید کرد: این موضوع باید با دقت بسیار بالا و براساس استانداردهای ملی دنبال شود تا از هرگونه هدررفت آب شرب جلوگیری شود.

معاون هماهنگی امور عمرانی استاندار بوشهر همچنین درباره ساخت استخرهای ذخیره کشاورزی گفت: این استخرها به نوعی سطح تبخیر گسترده ایجاد کرده‌اند و صدور هرگونه مجوز جدید باید تنها با رعایت کامل الزامات فنی، محیط‌زیستی و حقوقی انجام شود.

رجایی با اشاره به اهمیت پایش و ارزیابی نتایج واقعی طرح سازگاری با کم آبی عنوان کرد: دانشگاه خلیج فارس به عنوان مرجع علمی و بی‌طرف، مسئولیت نظارت و راستی‌آزمایی اقدامات اجرایی برنامه سازگاری با کم‌آبی استان بوشهر را بر عهده خواهد داشت.

مدیریت بهینه مصرف و برخورد با حفر چاه غیر مجاز

رئیس‌کل دادگستری استان بوشهر با اشاره به کاهش شدید منابع آبی استان و آثار خشکسالی بر نخلستان‌ها و زمین‌های زراعی، خواستار مدیریت بهینه آب و جلوگیری از حفر چاه‌های غیرمجاز شد.

مهدی مهرانگیز در جریان بازدید مسئولان قضایی استان بوشهر از سد شهید رئیسعلی دلواری، با بیان اینکه حجم آب پشت سد رئیسعلی دلواری به کمتر از ۲۱ درصد کاهش یافته است، افزود: منابع آب استان بوشهر بر اثر کمبود بارش دچار خشکسالی شده است و ضروری است مردم و دستگاه‌های مرتبط در مدیریت و مصرف آب نهایت همکاری را داشته باشند.

وی تصریح کرد: دستگاه قضایی استان بوشهر در برخورد با افراد سودجو که اقدام به حفر چاه‌های غیرمجاز می‌کنند، قاطع عمل خواهد کرد و از دادستان‌ها و رؤسای دادگاه‌های بخش خواسته شده تا در این زمینه با شرکت آب منطقه‌ای همکاری لازم را داشته باشند.

رئیس‌کل دادگستری استان بوشهر همچنین با اشاره به نیاز نخلداران و کشاورزان به آب برای آبیاری و معیشت، گفت: در شرایط کمبود بارندگی، کشاورزان باید با رعایت الگوی کشت و مدیریت مصرف آب، به پایداری منابع کمک کنند.

اجرای پدافند غیرعامل؛ ستون تاب‌آوری زیرساخت‌های آبی

رئیس گروه مدیریت بحران و پدافند غیرعامل شرکت آب منطقه‌ای بوشهر، بر ضرورت تقویت پایداری تأسیسات آبی در برابر تهدیدهای مختلف تأکید کرد.

بهمن گشتاسب اظهار کرد: با توجه به تأثیر مستقیم پدافند غیرعامل در صنعت گفت: در حوزه آب، اصل پدافند غیرعامل یعنی پیش‌بینی بحران پیش از وقوع آن؛ که از حفاظت فیزیکی سدها و خطوط انتقال گرفته تا ایمن‌سازی سامانه‌های هوشمند پایش و کنترل آن را در بر می گیرد.

وی یادآورشد: تاب‌آوری شبکه‌های آبرسانی و آبیاری در برابر تهدیدهای طبیعی، سایبری و انسانی، ضامن تداوم حیاتی‌ترین خدمت عمومی، که همان تامین آب پایدار است، خواهد شد.

گشتاسب افزود: پدافند زیستی در منابع آبی، ارتقای امنیت داده‌ها در سامانه‌های اندازه‌گیری و پایداری بخشی از تاسیسات راهبردی استان بوشهر همچون سدهای رئیسعلی دلواری، تنگ ارم و شبکه های آبیاری و زهکشی، بخشی از مصادیق عینی اجرای رویکرد پدافند غیرعامل در صنعت آب به شمار می‌آید.

وی با اشاره به جایگاه پدافند سایبری در صنعت آب گفت: در عصر دیجیتال، امنیت زیرساخت‌های آبی تنها به استحکام فیزیکی محدود نمی‌شود؛ بلکه حفاظت از اطلاعات، داده‌های بهره‌برداری و سامانه‌های کنترل از راه دور نیز به همان اندازه حیاتی است.

گشتاسب افزود: سامانه‌های برخط مورد استفاده در صنعت آب، قلب تپنده مدیریت منابع ارزشمند آب هستند و ازاین‌رو آموزش مستمر کارکنان، استفاده از سامانه‌های بومی و ارتقای سطح هوشیاری دیجیتال، از اولویت‌های اصلی پدافند سایبری شرکت آب منطقه‌ای بوشهر به شمار می‌رود.

راهکارهای تامین پایدار و مصرف هوشمندانه

وی با تأکید بر رویکرد پیشگیرانه و آینده‌نگر شرکت آب منطقه‌ای بوشهر، بیان کرد: استفاده از ظرفیت سدهای در دست احداث استان با هدف تنظیم جریان‌های سطحی و تقویت ذخایر آب شرب و کشاورزی، بهره‌گیری از پساب‌های تصفیه‌شده شهری و صنعتی در چرخه‌های بازچرخانی، و توسعه تاسیسات آب‌شیرین‌کن ساحلی بر اساس برنامه‌ریزی بلندمدت، از جمله مهم‌ترین راهکارهای تأمین منابع آب پایدار در سال‌های پیش‌رو محسوب می‌شود.

مدیرعامل شرکت آب منطقه ای بوشهر با اشاره به عملکرد بخش کشاورزی در برنامه سازگاری با کم آبی، تصریح کرد: اجرای سیستم‌های نوین آبیاری، اصلاح نخیلات و حذف محصولات آب‌بر و جایگزینی با الگوی کشت کم آب بر از اولویت‌های اصلی در کاهش برداشت از سفره‌های زیرزمینی است.

وی با تأکید بر اجرای دقیق آیین‌نامه اجرایی بند «ث» ماده ۴۰ قانون برنامه هفتم توسعه گفت: تمام دستگاه‌های اجرایی موظف به همکاری در ساماندهی چاه‌های غیرمجاز هستند و شرکت آب منطقه‌ای با کمک دادستانی و نیروی انتظامی، انسداد چاه‌های جدید حفاری‌شده و فاقد مجوز را با اولویت شهرستان‌های دارای بحران آب دنبال می‌کند.

ضرورت توجه سازگاری با کم‌آبی

محمدی با اشاره به آثار اجتماعی و اقتصادی خشکسالی یادآور شد: در چنین شرایطی، بخش کشاورزی نخستین بخش متاثر از خشکسالی است و این موضوع افت تولید، کاهش اشتغال و افزایش فشار بر سفره‌های زیرزمینی را در پی دارد.

مدیرعامل شرکت آب منطقه ای بوشهر اضافه کرد: دشت‌های ریز، باغان و دشت پلنگ بیشترین میزان افت آب‌های زیرزمینی را دارند و این نشانه‌ای از ناترازی تغذیه و مصرف در این دشت‌ها است.

وی تأکید کرد: استان بوشهر در آستانه ورود به مرحله سازگاری پایدار با کم‌آبی قرار دارد؛ از این رو، تمرکز بر استفاده از ظرفیت سدهای در دست احداث، بهره‌گیری از پساب، اجرای الگوی کشت، بازچرخانی آب در صنایع، مدیریت مصرف در همه کاربری ها و گسترش سامانه‌های آب‌شیرین‌کن باید به عنوان محورهای اصلی برنامه‌های توسعه استان بوشهر در سال‌های آینده دنبال شود.

تکمیل طرح‌های توسعه منابع آب

معاون طرح و توسعه شرکت آب منطقه‌ای بوشهر گفت: هم‌اکنون سد باهوش در تنگستان، سد دالکی در دشتستان و سد دشت پلنگ در دشتی نیز برای تأمین آب شرب، صنعت و کشاورزی در دسست ساخت هستند و این استان در صنعت سدسازی در کشور پیشرو است.

جمشید تویل افزود: یکی از مهمترین این پروژه ها، سد دالکی است که به‌عنوان مرتفع‌ترین سد هسته آسفالتی خاورمیانه در دست اجراست زیرا این نخستین‌بار در کشور است که سدی با هسته آسفالتی با این ارتفاع ساخته می‌شود.

وی ادامه داد: همچنین سد دشت پلنگ، بزرگ‌ترین سد CSG کشور، و سدهای باهوش و باغان از نوع RCC نشان‌دهنده بهره‌گیری از فناوری‌های نوین در این بخش به شمار می‌روند.

مهار روان‌آبهای حوضه آبریز

تویل ادامه داد: حجم روان‌آب‌های استان بوشهر بیش از دو میلیارد مترمکعب است که بخش زیادی از این منابع بدون بهره‌برداری وارد دریا می‌شود و با توجه به تغییرات اقلیمی و سیلابی بودن عمده آوردها، مهار و ذخیره این آب‌ها در مخازن سدها برای استفاده در شرب، کشاورزی و صنعت ضروری است.

به گفته معاون طرح و توسعه آب منطقه‌ای بوشهر، در زمان حاضر بیش از ۱۵ هزار میلیارد تومان در بخش سدسازی این استان هزینه یا سرمایه‌گذاری شده‌است و بر اساس آمار بلندمدت، با ساخت سدهای مخزنی و تغذیه‌ای می‌توان بیش از ۷۰ درصد روان‌آب‌های این استان را مهار کرد.

بوشهر خط مقدم نبرد با خشکسالی

معاون حفاظت و بهره‌برداری شرکت آب منطقه‌ای بوشهر، در گزارشی از وضعیت منابع آبی استان، بر ضرورت مشارکت همگانی در مواجهه با شرایط شکننده آبی بوشهر تأکید کرد و آینده آبی منطقه را در گروی مدیریت یکپارچه و رعایت الگوهای بهینه مصرف دانست.

عبداللطیف عباسی‌نژاد، افزود: سفره‌های آب زیرزمینی استان بوشهر در بسیاری از دشت‌ها به دلیل افت شدید سطح آب و پیشروی آب شور دریا، در وضعیت ممنوعه یا ممنوعه بحرانی قرار دارند و شکنندگی این منابع هر روز بیشتر می‌شود.

وی افزود: در استانی همچون بوشهر با اقلیمی کم بارش، هر قطره آب ارزشی حیاتی دارد و برداشت‌های بی‌رویه، چه مجاز و چه غیرمجاز، می‌تواند عواقب جبران‌ناپذیری برای آینده این استان به دنبال داشته باشد.

معاون حفاظت و بهره‌برداری شرکت آب منطقه ای بوشهر بر مسئولیت همگانی در قبال حفاظت از منابع آب تأکید کرد: حفظ منابع آبی تنها وظیفه یک سازمان و نهاد نیست، بلکه نیازمند مشارکت فعال تمامی ذینفعان، از کشاورزان و صنعتگران گرفته تا عموم مردم است.

وی بیان کرد: رعایت الگوی مصرف، استفاده از روش‌های نوین آبیاری، توجه ویژه به الگوی کشت و پرهیز از هرگونه برداشت غیرمجاز، اقداماتی حیاتی هستند که می‌توانند به پایداری منابع آبی و توسعه پایدار این استان کمک کنند.

عباسی‌نژاد افزود: آینده روشن استان بوشهر در گروی مدیریت صحیح و صیانت از همین میزان آب باقی‌مانده است و امیدواریم با همت و همدلی، بتوانیم از این آزمون دشوار عبور کرده و میراثی پایدار برای نسل‌های آینده به جای بگذاریم.

وی با ارائه آماری از اقدامات سال گذشته، اظهار کرد: در شش سال اخیر ( از سال ۱۳۹۸ تا ۱۴۰۳) شرکت آب منطقه‌ای بوشهر طرح احیا و تعادل‌بخشی منابع آب زیرزمینی را پیگیری کرده است، در همین راستا، دو هزار و ۳۸۱ حلقه چاه به ابزار اندازه‌گیری هوشمند (کنتور) تجهیز شده‌اند که گامی مهم در پایش دقیق برداشت‌ها و جلوگیری از اضافه برداشت‌های غیرمجاز محسوب می‌شود.

وی افزود: این اقدام شفافیت را در مدیریت مصرف آب افزایش داده و امکان برنامه‌ریزی دقیق‌تری را فراهم می‌آورد.

عباسی نژاد بیان کرد: این عملیات نشان‌دهنده عزم جدی در برخورد با تخلفات آبی است و علاوه بر این، از ۳.۰۶ میلیون متر مکعب اضافه برداشت از چاه‌های مجاز جلوگیری به عمل آمده و ۵۱۳ پرونده اصلاح و تعدیل پروانه بهره‌برداری چاه‌های کشاورزی نیز ساماندهی شده است.

معاون حفاظت و بهره‌برداری شرکت آب منطقه‌ای بوشهر ادامه داد: همچنین، در این بازه زمانی ۸۴۸ حلقه چاه غیرمجاز پر و مسلوب‌المنفعه شد که صرفه‌جویی ۲۱ میلیون متر مکعبی در مصرف آب را به همراه داشت.

عباسی‌نژاد به توقیف دستگاه‌های حفاری غیرمجاز به عنوان یکی از مؤثرترین راهکارها برای مقابله با حفر چاه‌های غیرمجاز اشاره کرد و گفت: از سال ۱۳۹۸ تا پایان سال گذشته در مجموع ۳۲۲ دستگاه حفاری غیرمجاز در این استان توقیف شد که شامل دستگاه‌های حفاری ضربه‌ای و دورانی، تراکتورهای حفاری، کمپرسورهای برقی و دیزلی و سایر ادوات مربوطه بوده‌است.

وی ادامه داد: اگرچه ارقام ارائه شده نشان از فعالیت‌های گسترده در زمینه حفاظت از منابع آب دارد، اما این تنها بخش کوچکی از فعالیت های چندوجهی تامین، حفاظت و توزیع پایدار منابع آب در استان بوشهر است.

معاون حفاظت و بهره برداری شرکت آب منطقه ای بوشهر تأکید کرد: با وجود تمامی این تلاش‌ها، نباید از واقعیت‌های منابع آبی استان بوشهر غافل شد، اقلیم خشک و کم‌بارش، افزایش دما و تبخیر، و رشد جمعیت، همگی فشار بی‌سابقه‌ای را بر منابع آب زیرزمینی این استان وارد کرده‌ است.

برنامه‌ریزی جامع وزارت نیرو برای عبور ‌بوشهر از ‌تنش آبی ‌تابستان ۱۴۰۵

معاون برنامه‌ریزی و اقتصادی وزیر نیرو از تصویب و آغاز اجرای طرح‌های مهم تأمین آب و برق استان بوشهر بر اساس مصوبات سفر ریاست جمهوری خبر داد و گفت: برنامه‌ریزی جامع وزارت نیرو برای عبور از تابستان سال آینده و آبگیری سد دالکی از برنامه‌های مهم سال آینده است.

یزدان رضایی با اشاره به بررسی پروژه‌های مهم صنعت آب و برق استان بوشهر و نشست با استاندار بوشهر گفت: طرح‌های اصلی حوزه آب و برق این استان با محوریت مصوبات سفر رئیس جمهور مورد ارزیابی و تصویب قرار گرفت.

وی این جلسات را فرصتی مهم برای تسریع اجرای برنامه‌های اضطراری خواند و افزود: با وجود شرایط ویژه تغییرات آب و هوایی، تابستان سال آینده شرایط مناسب‌تری را برای شهروندان و روستاییان استان بوشهر شاهد خواهیم بود.

به گفته معاون وزیر نیرو، تمامی دستگاه‌های اجرایی، وزارت نیرو و استانداری بوشهر مکلف شده‌اند سهم خود را در تحقق این مصوبات ایفا کنند تا با هم‌افزایی و هماهنگی، مسیر خدمت‌رسانی مطلوب‌تر به مردم هموار شود.

معاون برنامه‌ریزی و اقتصادی وزیر نیرو با اشاره به اهمیت نقش شهروندان افزود: اگر همه مسئولیت خود را در مصرف صحیح آب و برق به خوبی انجام دهیم، قطعاً آینده استان بوشهر روشن‌تر خواهد شد.

یکی از مهم‌ترین محورهای این سفر و نشست، بررسی روند تکمیل سد دالکی دشتستان به عنوان بزرگ‌ترین سد در دست اجرای استان بود رضایی با تأکید بر ضرورت استفاده از همه روش‌های تأمین مالی برای تسریع در تکمیل سد دالکی دشتستان اظهار داشت: بر اساس مصوبات ریاست جمهوری، آبگیری سد دالکی در ابتدای سال ۱۴۰۶ آغاز می‌شود و این اتفاق نقشی مؤثر در ارتقا امنیت آبی استان خواهد داشت.

وی ضمن تقدیر از تلاش همکاران صنعت آب و برق استان گفت: همکاران ما بخش عمده‌ای از وظایف باقیمانده را با جدیت دنبال خواهند کرد و با همکاری و همراهی شهروندان و مسئولان، تابستانی آرام و بدون دغدغه در انتظار مردم استان بوشهر خواهد بود.

مشارکت‌های اجتماعی؛ زیرساخت نرم حکمرانی پایدار آب

بحران آب در ایران، تنها حاصل کمبود بارش یا افزایش مصرف نیست؛ بلکه ریشه در برهم‌کنش پیچیده میان عوامل طبیعی، اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی دارد. در چنین شرایطی علاوه بر اجرای طرح‌های تامین آب، اصلاح شیوه‌ای آبیاری و کشت محصولات، مشارکت فعال مردم و تشکل‌های اجتماعی، نه یک انتخاب، بلکه ضرورتی استراتژیک برای دستیابی به حکمرانی پایدار منابع آب به شمار می‌آید.

تشکل‌ها و مشارکت‌های اجتماعی فرصتی ارزشمند برای بازنگری در جایگاه جامعه و نهادهای مردمی در حل چالش‌های ملی، بویژه در حوزه‌ای راهبردی چون مدیریت منابع آب است، زیرا بحران آب در ایران، فقط یک مساله مهندسی یا اقلیمی نیست؛ بلکه ریشه‌های اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی آن به‌اندازه جنبه‌های فنی و هیدرولوژیک اهمیت دارد، از این منظر، شکل‌گیری یک هم‌افزایی پایدار میان نهادهای حاکمیتی، بخش خصوصی و مهم‌تر از همه، مردم و تشکل‌های مردمی، ضرورتی انکارناپذیر است.

تشکل‌های مردمی به عنوان پل ارتباطی میان سیاست‌گذاران و جامعه، نقشی کلیدی در ارتقای «سواد آبی» و گفتمان‌سازی پیرامون مصرف بهینه دارند، آنها می‌توانند با تکیه بر شبکه‌های محلی، انتقال دانش بومی و بسیج سرمایه اجتماعی، فاصله میان تصمیم‌سازی و اجرا را کاهش دهند.

تجربه‌های موفق ملی و بین‌المللی نشان می‌دهد که پایداری طرح‌های حفاظت از منابع آب، زمانی تضمین می‌شود که ذی‌نفعان محلی ( از کشاورزان و بهره‌برداران تا شهروندان شهری) در فرآیند برنامه‌ریزی، اجرا و پایش، مشارکت واقعی و مؤثر داشته باشند.

در شرایط کنونی، که تغییرات اقلیمی و افزایش تقاضا فشار بی‌سابقه‌ای بر منابع وارد کرده است، ظرفیت‌های اجتماعی باید به عنوان «زیرساخت نرم» مدیریت آب شناخته و تقویت شوند، آموزش و توانمندسازی جوامع محلی، مشارکت در طرح‌های احیا و تعادل بخشی منابع آب زیرزمینی، کاهش تلفات شبکه‌های توزیع و اصلاح الگوی کشت، نمونه‌هایی از اقداماتی هستند که تنها با همراهی و مشارکت فعال مردم به نتیجه پایدار می‌رسند.

این حقیقتی است که مدیریت آب بدون حضور مؤثر جامعه، ناقص خواهد ماند زیرا آینده پایدار منابع آبی کشور در گرو آن است که مردم، نه به عنوان مصرف‌کنندگان منفعل، بلکه به‌مثابه شرکای راهبردی در حکمرانی آب نقش‌آفرینی کنند.