هفته نامه پیغام

حسین فریدونی نیا

بزرگترین درد اینه که سمت چپت نیروگاه اتمی باشه برق نداشته باشی، سمت راستت دریا باشه آب نداشته باشی

نیروگاه بوشهر مثل شاخ شمشاد است و برق آن به شبکه سراسری متصل است

اینها بخشی از توئیت های مردم و واکنش دولتی ها در شبکه های اجتماعی و رسانه های جمعی است که طی دو سه هفته اخیر و بدنبال خاموشی و قطعی های مکرر برق در پایتخت انرژی ایران بارها منتشر و ری توئیت شد.

در "چله توسون" جنوب که به چله تموز هم مشهور است، بوشهری ها همزمان با قطعی های مکرر برق، افزایش دمای هوا تا ۵۲ درجه را برای چند روز متوالی تجربه کردند و در این هوای بس ناجوانمردانه "گرم" که بحران بی آبی نیز سربار و قوز بالا قوز شده، با پوست و استخوان خود جهنم را به معنای واقعی کلمه می چشند.

به رغم تغییر ساعات کاری ادارات استان از اواسط خرداد و کاهش دو درصدی پیک مصرف (که توسط مدیر شرکت برق بوشهر اعلام شد) اما خاموشی های چندساعته و چندباره در روز باعث شد تا بیشتر توجهات و البته نوک پیکان مطالبات و انتقادات به سمت نیروگاه برق اتمی بوشهر معطوف و نشانه رود. مردم می پرسند بالاخره خاصیت این نیروگاه چیست و چه موقع قرار است خاموشی‌های مکرر زیر گوش نیروگاه اتمی بوشهر پایان یابد؟ مردم انتظار دارند همچنانکه گاز پارس جنوبی در چله های سرد و سوزناک زمستان، گرما بخش خانه های هموطنان در جای جای ایران می باشد از اردبیل و آذربایجان و کردستان و کرمانشاه گرفته تا استان های فلات مرکزی و خراسگان، برق نیروگاه اتمی نیز خنکای منازل اهالى بوشهر باشد و پیر و خردسال و مریض شان از شرجی دم کرده و تش باد گزنده در امان بماند، وگرنه این پروژه با ضرر و خطرات احتمالی در نقطه دیگری جانمایی می شد.

اما ظاهرا ۲ درصد برق تولیدی این شاخ شمشاد چهل ساله ما در کنار آن دو درصد صرفه جویی حاصل از کاهش ساعات اداری هم نتوانسته آب سردی بر تن تفتیده و سوزان استان بوشهر باشد.

اگرچه در مجموع ۴۵۰۰ مگاوات برق معادل ۵ درصد، سهم استان بوشهر از تولید برق کشور است اما این مقدار هم به شبکه سراسری منتقل می شود و قرار است کمک حال خاموشی های کشور باشد. سازمان انرژی اتمی ایران همواره بر تولید سالیانه ۱۰۰۰ مگاوات برق از نیروگاه بوشهر اشاره داشته است. در واقع این مقدار برق تولیدی مربوط به واحد اول نیروگاه مى باشد و در برنامه است واحدهای دوم و سوم آن نیز تا سال ۲۰۲۴ میلادی (البته به شرط عدم تاخیر ۱۲ ساله آنچنانکه در احداث واحد اول رخ داد) به بهره برداری برسد اما با فرض تکمیل دو رآکتور دیگر در موعد مقرر، سهم تولید برق هسته ای نیروگاه اتمی بوشهر در خوشبینانه ترین حالت به ۳۳۰۰ مگاوات معادل ۴ درصد کل برق تولیدی کشور افزایش خواهد یافت، درحالیکه تا ده سال آینده مصارف برقی کشور در دو حوزه صنعت و خانگی رشد بیشتری دارد.

هرچند گفته می شود از دهه ۵۰ تا زمان تکمیل نیروگاه برق اتمی بوشهر، قریب ۴۰ میلیارد دلار هزینه به پای این پروژه ریخته شد، اما آمار رسمی به نقل از علی اکبر صالحی، رئیس سازمان انرژی اتمی ایران حکایت از آن دارد که هزینه ساخت هر نیروگاه اتمی هزار مگاواتی (مانند بوشهر) ۵ میلیارد دلار است.

با این وجود اما عسکر جلالیان، نماینده اسبق جنوب استان و عضو وقت كمیته بررسی وضعیت نیروگاه اتمی بوشهر در سال 87 گفته بود: "تا امروز حدود سه برابر یك نیروگاه اتمی برای نیروگاه بوشهر هزینه كرده‌ایم و روند این هزینه‌كرد‌ن‌ها و پول دادن‌ به روس‌ها همچنان ادامه دارد." اگر این هزینه کرد صحت داشته باشد ما پول سه واحد نیروگاه اتمی را پرداخت کرده ایم بعبارتی با این اعتبار هزینه شده، نیروگاه اتمی بوشهر می بایست سالیانه حداقل ۳۰۰۰ مگاوات برق تولید می کرد.

جالب اینکه، در ساخت دو واحد جدید نیروگاه هسته‌ای بوشهر (که شهریور 95 کلنگ زنی شد) ۱۰ میلیارد دلار سرمایه‌گذاری می‌شود و قرار است طی پروسه ده ساله به بهره برداری برسد. (خبرگزاری روسی "اسپوتینگ")

با این وجود، کارشناسان بخش خصوصی صنعت برق معتقدند اگر سرمایه پرداختی به روس ها برای ساخت دو نیروگاه جدید هسته ای، صرف پرداخت بدهی‌های وزارت نیرو و اصلاح سیستم فرسوده فعلی شود، قطعاً مشکل خاموشی‌ها خیلی سریع تر قابل حل است. آنها معتقدند بیش از ۳ هزار مگاوات برق به علت فرسودگی خطوط انتقال و تجهیزات شبکه و طراحی اشتباه، فقط در خطوط انتقال هدر می‌رود و این حجم از اتلاف انرژی برابر همان برق تولیدی دو واحد جدید نیروگاه بوشهر خواهد بود که قرار است در آینده احداث و به بهره برداری برسد.

هم راستا با این پیشنهاد، نگارنده سطور پیشنهاد دومی برای دستیابی به برق مطمئن و کافی در کوتاه مدت ارائه مى نماید به این امید که با در نظرگرفتن شرایط غیرقابل تحمل خاموشی های تابستان در سراسر کشور خصوصا جنوب کشور، مورد توجه و اهتمام وزارت نیرو و تصمیم گیران واقع گردد.

"برق پاک " مؤلفه مشترک نیروگاه های اتمی و خورشیدی محسوب می شود اما نیروگاه خورشیدی چندین شاخص برتری نسبت به نیروگاه اتمی دارد. هزینه پائین ساخت، زمان کوتاه تا بهره برداری، استفاده از منابع اولیه رایگان، در دسترس و تجدید پذیر و در نهایت ایمنی تأسیسات تولید برق و عدم حساسیت ها و تهدیدهای منطقه ای و فرامنطقه ای بدون شک مزیت بلامنازع نیروگاه های خورشیدی بر همتای اتمی خود می باشد.

بررسی کشورهای همسایه ایران نشان می دهد پاکستان، ترکیه و عربستان با در نظر گرفتن همین راهکار، مدتهاست در مسیر استفاده از نیروگاه های برق خورشیدی قدم های جدی را برداشته اند. عربستان با همکاری شرکت ژاپنی سافت بانک، مراحل احداث نیروگاه خورشیدی با ظرفیت ۲۰۰ گیگاوات (معادل ۲۰۰ نیروگاه فعلی بوشهر) را آغاز نموده است. اگرچه قرار است تمامی فازهای این نیروگاه تا سال ۲۰۳۰ میلادی به بهره برداری برسد اما بخشی از برق تولیدی آن از سال آینده وارد مدار سراسری آن کشور خواهد شد.

در ایران نیز وزارت نیرو مکلف شده است طبق برنامه ششم توسعه ۵۰۰۰ مگاوات برق را از طریق انرژی‌های تجدید پذیر ایجاد کند. یکی از انرژی های نو و تجدید پذیر، برق حاصل از نیروگاه های خورشیدی می باشد. شرایط اقلیمی و آب و هوایی کشور ایران به مثابه همسایگان خود مستعد احداث نیروگاه های خورشیدی می باشد. در اکثر نقاط ایران سیصد روز از سال آفتابی می باشد که استان بوشهر نیز از این قاعده مستثنی نیست.

وجود نیروگاه های برق خورشیدی خورموج و پوزگاه گناوه بر شرایط ایده آل ساخت چنین نیروگاه هایی در بوشهر صحه می گذارد. طی برآورد و محاسبات انجام گرفته اعتبار لازم برای تولید ۳۰۰۰ مگاوات برق خورشیدی (معادل برق تولیدی سه واحد نیروگاه اتمی بوشهر) سه میلیارد و ۶۰۰ میلیون دلار می باشد.

حال اگر چند واحد نیروگاه خورشیدی با ظرفیت اسمی سه هزار مگاوات برق در نقاط مختلف استان بوشهر راه اندازی شود، تنها در مرحله احداث در مقایسه با دو واحد جدید نیروگاه اتمی بالغ بر ۶ میلیارد دلار صرفه جویی ارزی به همراه خواهد داشت.

  منبع: پایگاه خبری تحلیلی پیغام
       لینک مستقیم   :   http://peigham.ir/shownews.aspx?id=101572