هفته نامه پیغام

به گزارش «پیغام» به نقل از باشگاه خبرنگاران جوان از بوشهر، بارندگی‌های مناسب سال آبی جاری شادی را برای کشاورزان به همراه آورد؛ به ویژه کشاورزان استان‌هایی مانند بوشهر که چندین سال با کم آبی دست و پنجه نرم کرده بودند.

اما این شادی با آمدن مهمان‌هایی که بدون مجوز وارد خانه همسایه شده بودند، کمرنگ شد.

این مهمان‌ها،همان ملخ‌هایی هستند که حالا نه تنها استان‌های جنوبی بلکه استان‌های دیگر هم جولانگاهشان شده است.

بهمن پارسال بود که ملخ‌های صحرایی از فرسنگ‌ها آن طرف‌تر به سمت استان‌های جنوبی کشورمان از جمله بوشهر آمدند؛ ملخ‌هایی که آن‌ها را مضرترین انواع ملخ می‌دانند و از صحرای آفریقا، عربستان سعودی، امارات متحده عربی، کویت، عمان و قطر راهی کشورمان شده‌اند.

ملخ‌های صحرایی شاید مصداق خوبی برای ضرب المثل «فلفل نبین چه ریزه بشکن ببین چه تیزه» باشند، زیرا این موجودات هفت سانتیمتری به رغم اندازه کوچکشان هر چه سر راهشان قابل خوردن باشند می‌بلعند و تا چند برابر وزنشان غذا می‌خورند.

به این ملخ‌های مهاجر، ملخ دریایی هم می‎گویند، زیرا با فداکاری گروهی از آن‌ها بقیه می‌توانند از دریا عبور کنند. یعنی هنگام عبور از دریا دسته‌ای از ملخ‌ها روی آب می‌نشینند تا زمینه استراحت بقیه اعضای گله فراهم شود و در سایه فداکاری آن‌ها بتوانند به آن طرف آب بروند.

ملخ‌های صحرایی از سبزینه گیاهان تغذیه می‌کنند و می‌توانند آسیب‌هایی جدی به مراتع و زمین‌های کشاورزی وارد کنند.

کارشناس حشره شناس و عضو هیات علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان بوشهر ، عمده دلایل حمله ملخ‌های صحرایی را بارندگی‌های مناسب چند ماه گذشته دانست و گفت: آب و هوای مناسب این ملخ‌ها را به کشور کشانده است.

فرزاد کرم پور بیان کرد: این گونه ملخ‌ها می‌توانند حدود ۵۰ کیلومتر در روز پرواز کنند و دلیل نام گذاری آن‌ها به محل زندگی‌شان مربوط می‌شود، زیرا بیشتر در صحرا‌های شمال آفریقا و عربستان زندگی می‌کنند.

وی افزود: هر تخم این حشره می‌تواند در ۱۵ روز به پوره تبدیل شود. ملخ در این دوره به علت نداشتن بلوغ جسمی و نداشتن توانایی پرواز، مصرف غذایی بالایی دارد و آسیب‌های جدی ملخ به سبزینه گیاهان در این دوره اتفاق می‌افتد.

عضو هیات علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان بوشهر ادامه داد: بهترین زمان برای مبارزه با ملخ‌ها در تابستان و گرمای بالای ۴۰ درجه سانتیگراد است، زیرا در این زمان ملخ‌های صحرایی در حالتی به نام دیاپز قرار می‌گیرند که میزان مصرف غذا و فعالیت‌های به این دلیل به شکل محسوسی کاهش پیدا می‌کند.

سمپاشی ۹۰ هزار هکتار از اراضی استان بوشهر

استان بوشهر جزء نخستین استان‌هایی بود که ناخواسته میزبان ملخ‌ها شد. مسئولان جهاد کشاورزی این استان از بهمن که نخستین گروه از ملخ‌ها به استان آمدند مبارزه با آن را شروع کردند و این کار همچنان ادامه دارد.

معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی استان بوشهر، با اشاره به اینکه ملخ‌ها پس از حدود ۵۰ سال به کشور آمده‌اند، گفت: از بهمن که ملخ‌ها وارد استان شدند تاکنون با مشارکت ۳۶ گروه ردیاب و ۵۰ گروه سمپاش عملیات مبارزه در بیش از ۹۰ هزار هکتار از اراضی استان صورت گرفته است.

خسرو عمرانی افزود: ۸۵ درصد عملیات سمپاشی زمینی و با وسایلی مانند تراکتور، سمپاش‌های فرغونی و کوله‌ای انجام می‌گیرد و بقیه به صورت هوایی است که به دلیل گستردگی محیط و سخت گذر بودن مکان‌های تجمع، مبارزه علیه این ملخ‌ها گاه به کندی پیش می‌رود.

وی ادامه داد: با اقداماتی که تاکنون انجام گرفته تعداد گله‌های این ملخ‌ها رو به کاهش است.

معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی استان بوشهر بیان کرد: با توجه به فرا رسیدن فصل گرما احتمال مهاجرت این ملخ‌ها از استان و کشور وجود دارد که پیش بینی می‌شود عملیات مبارزه تا پایان تیر ادامه داشته باشد.

عمرانی از کشاورزان خواست اگر وسایل سم پاشی در خانه دارند با مراجعه به مراکز جهاد کشاورزی شهر خود سم لازم را دریافت و به کارشناسان این سازمان در مبارزه با ملخ‌های صحرایی کمک کنند.

او گفت: با ارزیابی‌های صورت گرفته تاکنون ملخ‌های صحرایی به ۷۰۰ هکتار از زمین‌های کشاورزی استان بوشهر خسارت ۱۰ تا ۱۵ درصدی وارد کرده‌اند که ضرر‌های وارد شده کمتر از حد آستانه ضرر اقتصادی بوده است.

ملخ‌ها فقط به مزارع حمله نکرده‌اند بلکه عرصه‌های طبیعی هم از هجوم آن‌ها در امان نبوده است.

مدیرکل منابع طبیعی وآبخیزداری استان بوشهر عنوان کرد: ۷۳ هزار هکتار از اراضی طبیعی و ۶ هزار و ۵۰۰ هکتار از جنگل‌های استان بوشهر آلوده به ملخ‌های صحرایی هستند.

غلامرضا منتظری از اختصاص ۱۰ میلیارد ریال برای خرید ماشین آلات سم پاش خبر داد و گفت: در ملخ‌های صحرایی گونه‌های گیاهی خودرو در مراتع و دشت‌ها را در معرض نابودی قرار داده‌اند که از جمله آن‌ها می‌توان به کهور پاکستانی، لگجی، قیچ و تاج خروسی اشاره کرد.

وی افزود: مبارزه با ملخ در بخش‌هایی از عرصه‌های طبیعی شهرستان‌های دشتستان، تنگستان، دیلم و گناوه در حال اجراست و تجهیزات و نیروی انسانی اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان بوشهر در کنار کارشناسان جهاد کشاورزی استان بوشهر در این زمینه فعالیت دارند.

سفر مسئولان کشوری به استان بوشهر

افزایش گله‌های ملخ صحرایی در استان بوشهر رئیس سازمان حفظ نباتات کشور و اعضای کمیسیون آب، کشاورزی و منابع طبیعی مجلس شورای اسلامی را هم برای بررسی این وضعیت به استان کشاند.

رئیس این کمیسیون پس از بازدید از مناطق آلوده به ملخ‌های صحرایی در شهرستان دشتستان، اعلام کرد: براساس تصمیم مجلس، سازمان برنامه و بودجه مکلف است صد میلیارد ریال اعتبار برای مبارزه با آفت ملخ صحرایی در کشور اختصاص دهد که در مرحله نخست ۳۰ میلیارد ریال از این مبلغ پرداخت شده و انتظار داریم بقیه اعتبار مصوب برای مبارزه با آفت به زودی تخصیص یابد.

احمدعلی کیخا هجوم ملخ صحرایی را چالشی برای کشور دانست و افزود: تاکنون وزارت جهادکشاورزی و سازمان حفظ نباتات اقدامات مناسب و موثری برای مبارزه با این آفت داشته است.

وی از مسئولان استان بوشهر هم در این زمینه تشکر کرد و گفت: استان بوشهر تاکنون اقدامات مهمی در مبارزه با ملخ و جلوگیری از به مخاطره افتادن امنیت غذایی در کشور انجام داده است.

رئیس سازمان حفظ نباتات کشور هم گفت: براساس پیش بینی‌های سازمان خواربار و کشاورزی ملل متحد (فائو) سطح مبارزه با آفت ملخ صحرایی در ایران به ۶۰۰ هزار هکتار می‌رسد.

محمدرضا درگاهی افزود: بیش از هزار نفر و ۶۰۰ خودرو کمک دار در مبارزه با آفت ملخ در استان‌های درگیر مشغول به فعالیت هستند و تلاش می‌شود با تامین اعتبارات لازم روند مبارزه با آفت ملخ صحرایی در کشور افزایش یابد.

سم‌ها مورد تائید محیط زیست است

یکی از موضوعات مهم در مورد مبارزه با ملخ‌ها، کیفیت و پیامد‌های سموم به کار رفته است.

در این زمینه معاون مدیریت حفظ نباتات سازمان جهاد کشاورزی استان بوشهر در نخستین نشست فصلی کارگروه استانی مخاطرات زیست محیطی استان گفته بود: سموم استفاده شده برای مبارزه با ملخ‌ها سم دلتامترین (دسیس) و سم مالاتیونر است که در خاک ماندگاری دارد، اما برای انسان و جانوران خطر کمتری دارد و تنها اثر پوستی دارد و از لحاظ گوارشی اثری ندارد.

به گفته مریم صالحی، احتمال از بین رفتن خزندگان وحشرات بر اثر تماس با این سموم وجود دارد، اما سایر جانوران آسیبی نمی‌بینند.

در همین حال مدیرکل حفاظت محیط زیست استان بوشهر، در مورد کیفیت سم‌هایی که در مبارزه با ملخ‌های صحرایی استفاده می‌شود، بیان کرد: این سم‌ها مجوز‌های لازم را از وزارت بهداشت و سازمان حفاظت از محیط زیست کسب کرده اند و مشکلی در این زمینه وجود ندارد.

فرهاد قلی نژاد گفت: در حال پایش مراتع استان بوشهر هستیم و تاکنون مسمومیت جاندار دیگری بر اثر تماس با سم به کار رفته برای مبارزه با ملخ گزارش نشده است.

مسئولان جهاد کشاورزی استان بوشهر می‌گویند مبارزه با ملخ تا تیر ادامه می‌یابد، اما حضور این حشره در استان و کشور به عنوان یک بحران جدی همچنان مطرح خواهد بود و پیش بینی می‌شود ملخ‌ها سه تا پنج سال آینده مهمان استان و کشورمان باشند.

گزارش: علیرضا بحرانی اقبالی

  منبع: پایگاه خبری تحلیلی پیغام
       لینک مستقیم   :   http://peigham.ir/shownews.aspx?id=109172