رسول سعادت نيا- وكيل پايه يك دادگستري 
خيام و آواي خيام خواني بوشهر و كوچه هاي آشتي كنان بافت قديم چهار محل و گردشگراني كه نواي پرشور خيام خواني، آنان را به پاي كوبي و دست افشاني مي كشاند و بي قرار از شرجي و خنكاي نسيم بر شناشيرها، در تماشاي رقص جاشويي عمو خدر و آواي ني جفتي عامو احمد عليشرفي ، مست صداي آكاصفوي مي شوند و وجودشان در عطش ني انبان محسن شريفيان شعله مي كشد.
سروده اي متفاوت در ريتم خيام خواني، شوري به غايت بي محابانه در خيل مشتاقان مي افكند گوش ها نيوش مي كنند و جان ها به خروش در مي آيند رقصي به نهايت سربازانه بي باك و سرفرازانه هشيار در پهناي ساحل، چشم هر ببينده را به خود جلب مي كند و اختيار از كفشان مي ربايد و تا خودرا بيابند مي بينند كه ميدان دار گستره سماع در خويش شده اند.
"سیصد گل سرخ یک گل نصرانی
ما را ز سر بریده می‌ترسانی
ما گر ز سر بریده می‌ترسیدیم
در محفل عاشقان نمی‌رقصیدیم"
در حجم اين همه شورانگيزي و سرفرازي، ذهن ها به سمت و سوي خاستگاه اين سروده مي رود كه "سيصد گل سرخ " كه بود و گل نصراني كيست؟!
كيانند و كيستند كه اينگونه در آواي جنوب جا خوش كرده و نُقل هر بزم رزم و نَقل محفل عشاق شده اند.
با كنكاش "سيصد گل سرخ.." در موتورجستجوها، زنجيره اي از واژگان به هم مرتبط، قطار مي شوند واژگاني كه نشان از گام هاي سترگ كوششگران گستره آزادي و آزادي خواهي ايران زمين است و حكايت از روزهاي سخت مردمان اين ديار در دوران خفقان قجري است.
روزهايي كه فرمان مشروطيت با به توپ بستن مجلس ناكارآمد و خانه ي ملت تعطيل مي شود و مبازرات مبارزان عرصه مردم سالاري در جاي جاي اين سرزمين يك صدا بلند مي گردد. باقرخان و ستارخان از تبريز به خروش آمده و سردار اسعد از بختيار و محمد ولي خان تنكابني از گيلان به سمت تهران حركت مي كنند تا رفتار مستبد را با نقد جان خود بخشكانند.
در خيل نام ها و چهره هاي تاريخي اين دوران نامي متفاوت، نگاه ها را به خود سوق مي دهد هُوارد کانْکْلین بَسْکِرْویل آمريكايي است. معلم مدرسه مموريال در تبريز است.
معلمي ٢٤ساله از آن سوي آب ها، آن دوردست هاي به شوق ديدن منزلگه مطالعات تاريخي خويش، راهي ايران زمين مي شود و در روزگار استبداد صغير در بزنگاه انتخاب دو راهي به قول خودش: «نقالیِ تاریخِ مُردگان و آموزش مشق نظامی به جوانان» لباس رزم بر تن اختيار و به آموزش جوانان گروه دانش آموزي تحت امر خود به نام "فوج نجات" مي پردازد. تا بر خلاف حاكمان وقت دولت متبوع خود كه به تماشاي رفتار مستبدانه محمدعلي شاه قاجار با مردم ايران نشسته بودند در راستاي نوع دوستي و رفتار بشر دوستانه، وراي مرزها به ياري مردم آزادي خواه بشتابد و چه زيبا در جواب همسر كنسول امريكايي در تبريز، که از او خواسته بود از صف مشروطه‌خواهان جدا شود، ضمن پس‌دادن پاسپورتش گفت: «تنها فرق من با این مردم، زادگاهم است و این فرق بزرگی نیست.»
بزرگ مردي كه در ٣٠ فروردين ١٢٨٨ برابر با ١٩ آوريل ١٩٠٩ در نبرد شام غازان تبريز بين گروه "فوج نجات" و "محاصرگران قواي دولتي محمدعلي شاه"تبريز با اصابت گلوله بر ستبر سينه او در راه آزادي بشر جان باخت.
نبردي كه حكايت سيصد گل سرخ بود و يك گل نصراني،گلي كه "فوجي" از گل هاي "نجات" بخش آزادي پرورش داد و نام نيك خود بر صحنه هستي به يادگار نگاشت و در آواي ماندگار خيام خواني شور آفرين شد تا در لحظه لحظه ي زندگي يادآور مهرباني و مهرورزي و نوع دوستي باشد.
يادآور پيوند عميق ملت ها وراي مطمح سياسي و زود گذر دولتيان باشد. يادآور تلاش براي آزادي و آزادگي. يادآور پيروزي نگاه مردم سالار بر هرگونه استبداد صغير و كبير.
پانوشت: Howard Conklin Baskerville (١٠ آوريل ۱۸۸۵ – ۱۹ آوریل ۱۹۰۹) معلم آمریکاییِ مدرسهٔ مموریال در تبریز بود که در جریان جنبش مشروطه و تلاش برای شکستن محاصرهٔ تبریز در این شهر کشته شد. از او اغلب به عنوان «لافایتِ آمریکاییِ ایران» و «شهیدِ آمریکاییِ جنبشِ مشروطهٔ ایران» یاد می‌شود
🔹 فرمان مشروطيت در اصل فرمان تشکیل مجلس شورای ملی ست که مظفرالدین شاه قاجار در ۱۳ مرداد ۱۲۸۵ خورشیدی امضا کرد و یک روز بعد در تاریخ ۱۴ مرداد ۱۲۸۵ فرمان مشروطیت صادر شد. مظفرالدّین شاه با امضای این فرمان، درخواست متحصنین در جنبش مشروطه ایران را پذیرفت و با مشارکت مردم در امر حکومت موافقت کرد و بدین ترتیب در سرزمین ایران برای نخستین بار حکومت مشروطه تأسیس شد.
🔹 دوم تير١٢٨٧ با به توپ بستن مجلس به دستور محمدعلي شاه قاجار استبداد صغير آغاز و در ٢٥ تيرماه١٢٨٨با فتح تهران پايان رسيد.
🔹محل دفن بسكرويل «گورستان آشوری‌های تبریز» و مجسمه نيمه تنه او در خانه مشروطه تبريز نصب است .
منبع:
پایگاه خبری تحلیلی پیغام
لینک مستقیم :
http://peigham.ir/shownews.aspx?id=155820
