در زمان کنونی عبای شتری که به عنوان بهترین عبای جهان شناخته شده در شهرستان دشتی این استان تولید و بافته می‌شود.
عبای دشتی، یکی از فاخرترین و اصیل‌ترین دست‌بافته‌های ایران، این روزها نه تنها در جنوب کشور بلکه در بازارهای جهانی نیز خوش می‌درخشد. هم‌اکنون ۲۶ کارگاه فعال در روستاهای کردوان، زیارت، بحیری و شهر خورموج از توابع شهرستان دشتی استان بوشهر، با استفاده از پشم شتر نژاد اصیل «ذَبه» و مهارت سنتی بافندگان محلی، این عباهای نفیس را تولید می‌کنند. این دست‌بافته ارزشمند علاوه بر بازار داخلی، به کشورهای مختلف از جمله عراق، کویت، قطر، امارات متحده عربی و حتی انگلستان صادر می‌شود و به عنوان یکی از نمادهای اصالت و کیفیت ایرانی شناخته می‌شود.
عبابافی در دشتی پیشینه‌ای چند صد ساله دارد و از گذشته تاکنون بخشی جدایی‌ناپذیر از فرهنگ و اقتصاد مردم این منطقه بوده است. این هنر سنتی، اغلب به‌صورت خانوادگی و نسل‌به‌نسل منتقل شده و به‌ویژه زنان روستایی در حفظ و گسترش آن نقشی مهم ایفا کرده‌اند. هر کارگاه بسته به ظرفیت و نیروی انسانی خود، قادر است در صورت فراهم بودن مواد اولیه کافی، به‌ویژه پشم شتر ذبه، در مدت دو هفته یک طاقه پارچه به طول ۷.۵ متر و عرض ۸۵ سانتی‌متر تولید کند.
این عباها بسته به تراکم، رنگ، نوع نخ و ظرافت بافت، قیمت‌های متفاوتی دارند. با وجود نوسانات اقتصادی و هزینه‌های بالای تهیه مواد اولیه، در صورت فروش مستقیم و بدون واسطه، حداقل قیمت هر طاقه عبا بین ۷۰۰ میلیون تا ۲ میلیارد ریال برآورد می‌شود. در بازارهای بین‌المللی نیز، به‌ویژه در کشورهای اروپایی مانند انگلستان، عبای دشتی گاهی تا ۲ میلیارد ریال به فروش می‌رسد؛ رقمی که ارزش اقتصادی بالای این هنر بومی را نشان می‌دهد.
به طور کلی، بافت عبا در جهان در سه دسته شناخته می‌شود: عبای دشتی ایران، عبای نجفی عراق و عبای حجازی عربستان. در میان این سه، عبای دشتی به دلیل لطافت خاص الیاف، رنگ طبیعی و بافت متراکم و ظریف خود، جایگاه نخست را دارد. کارشناسان صنایع‌دستی معتقدند عبای دشتی از نظر کیفیت و دوام، برترین نوع عبا در خاورمیانه و حتی جهان به شمار می‌آید.
راز این کیفیت ممتاز در جنس پشم شتر ذبه نهفته است؛ نژادی که از نظر ژنتیکی بومی استان بوشهر محسوب می‌شود و یکی از ذخایر ارزشمند زیستی ایران است. این نوع شتر در شهرستان‌های دشتستان، تنگستان، بوشهر، گناوه و دشتی پرورش داده می‌شود، اما اصیل‌ترین و خالص‌ترین گونه‌های آن هنوز در چراگاه‌های طبیعی شهرستان دشتی یافت می‌شوند.
شترهای دشتی به دلیل شرایط اقلیمی خاص منطقه، تغذیه از علوفه‌های بومی و آب‌وهوای گرم و خشک جنوب، دارای پشمی با لطافت و درخشندگی طبیعی هستند. وجود چربی‌های خاص در بدن این شترها باعث می‌شود پشم آنها هم سبک‌تر و هم مقاوم‌تر باشد. با این حال، کارشناسان هشدار می‌دهند که در سال‌های اخیر، به‌دلیل آمیزش با نژادهای غیربومی، خلوص ژنتیکی شتر ذبه در معرض تهدید قرار گرفته و همین موضوع می‌تواند بر کیفیت پشم و در نتیجه مرغوبیت عبای دشتی اثر منفی بگذارد.
بسیاری از بافندگان و کارشناسان صنایع‌دستی تأکید دارند که حمایت از پرورش‌دهندگان شتر ذبه، تأمین پشم خام باکیفیت و ایجاد زنجیره کامل تولید از پرورش تا بافت، می‌تواند تحولی اساسی در اقتصاد منطقه دشتی ایجاد کند. این صنعت سنتی علاوه بر ایجاد اشتغال پایدار برای خانواده‌های روستایی، می‌تواند به جذب گردشگر، صادرات بیشتر و شناساندن هویت فرهنگی جنوب ایران به جهان کمک کند.
عبای دشتی تنها یک پوشش سنتی نیست، بلکه میراثی زنده از فرهنگ، تاریخ و زیست‌بوم مردم بوشهر است؛ تلفیقی از مهارت، صبر و زیبایی که در تار و پود آن موج می‌زند. حفظ و گسترش این هنر اصیل نیازمند برنامه‌ریزی دقیق، حمایت دولتی و آموزش نسل جدید است تا این صنعت کهن همچنان بر پیکر اقتصاد و فرهنگ ایران بدرخشد و نام دشتی را به عنوان قلب تپنده هنر عبابافی در جهان زنده نگه دارد.
منبع:
پایگاه خبری تحلیلی پیغام
لینک مستقیم :
http://peigham.ir/shownews.aspx?id=191363
