مسعودساکی 
قاطعانه می‌توان ادعا کرد که استیضاح عبدالناصر همتی وزیر اقتصاد دولت پزشکیان هیچ تاثیری در اوضاع نابسامان اقتصادی کشور نخواهد داشت جانشین همتی هر کس که باشد با هر ایده و هر سطحی از دانش، تغییری در سیر سقوطی که دامن اقتصاد در حال فروپاشی ما با آن دست به گریبان است ایجاد نخواهد کرد تنها پیامد این اتفاق عیان شدن این مسئله بود که واژه وفاق، صرفاً یک صفت خالی از معنا برای آراستن کابینه دولت چهاردهم بود کابینه‌ای که از ابتدا امید چندانی به کارآمدی آن وجود نداشت و اصولاً نسبت دادن چنین صفتی برای کابینه چهاردهم را می توان در کنار دیگر مسائل به ویژگی‌های شخصیتی پزشکیان نسبت داد.
به قول شربیانی پزشکیان در دسته سیاستمدارانی جای می‌گیرد که ویژگی‌های یک فعال سیاسی چپ دهه ۶۰ را به صورت تام در خود دارد از نظر نوع پوشش و سادگی در رفتار و سبک زندگی و بیان گرفته تا توجه به قرآن و نهج البلاغه و حتی آغاز فعالیت سیاسی از دانشگاه، همگی از ویژگی‌های عمده فعالین چپ به خصوص در اوایل انقلاب بودند که نشان می دهد پزشکیان تا حدود زیادی کماکان تعلق خاطری آشکار به همان ارزش ها دارد و وفاق میان نیروهای سیاسی، روش و منشی برگرفته از همان ارزش ها برای فائق آمدن به بحران هایی بود که دولت چهاردهم با آنها مواجه بوده و هست. مشخصه ها و ارزش هایی که در دوره‌های متاخر سیاستمداران تلاش داشتند از آنها فاصله بگیرند و بیشتر تصویری تکنوکرات از افکار و کنش سیاسی خود به جامعه عرضه کنند، تا در ظاهر هم که شده خود را به عنوان فرزند زمانه در چشم مردم نمایان کنند.
اما مسئله‌ای که پزشکیان را از نظر محبوبیت در میان اقشار مختلف اجتماعی به نسبت سیاستمداران دهه ۶۰ در سطوح به مراتب پایین‌تری قرار می‌داد تفاوت در ارزش‌های اجتماعی زمان حال به نسبت دهه ۶۰ است.
مسئله‌ای که از ابتدا دورنمای روشنی را در افکار عمومی برای دولت چهاردهم نشان نمی داد. علاوه بر این‌ها، یکی دیگر از ضعف های اساسی پزشکیان را باید در کیفیت اجرای سیاست وفاق و چینش نیروهای سیاسی و نهایتا ایجاد موازنه منفی به ضرر اصلاح طلبان به نسبت جناح مخالف جستجو کرد ضمن اینکه تجربه اصلاح طلبی و سیاست‌های اعتدالی، اعتماد اجتماعی را که در دهه‌های اخیر همچون وزنه تعادلی برای اصلاح طلبان در ایجاد موازنه با جناح مخالف عمل می کرد به شکلی کاملاَ محسوس از میان برده است.
عاملی که در انتخابات اخیر ریاست جمهوری باعث شد تا نام پزشکیان با کمترین رای به نسبت ادوار گذشته از صندوق رأی به عنوان رئیس دولت بیرون بیاید در حالی که پزشکیان به عنوان تنها گزینه اصلاح طلبان در عرصه انتخابات حاضر بود. با این وجود پزشکیان به جای اینکه از فرصت چینش کابینه به عنوان شانسی برای ترمیم اعتماد اجتماعی استفاده کند با طرح مسئله مبهم وفاق که در واقع به معنای تسلیم در برابر عرصه‌های از پیش تسخیر شده توسط جناح تندرو بود عاملی برای تردید جدی اندک حامیانی بود که با رای دادن به او امیدوار بودند بتوانند تغییر و اصلاحی در وضع موجود سیاسی و اجتماعی کشور ایجاد کنند تا به واسطه آن تغییرات، به حل یا تعدیل ابر بحران‌های در هم تنیده که به اختلالات جدی در روند زندگی عادی اقشار مختلف اجتماعی منجر شده مبادرت شود.
اعضای کابینه پیشنهادی پزشکیان بدون توجه به مطالبات رای دهندگان از هر طیفی، انتخاب شده بودند. به این صورت که پزشکیان در قامت یک سیاستمدار ناپخته به جای توجه به مطالبات رای دهندگان گویی سعی در جلب رضایت رقبای انتخاباتی خود داشت در صورتی که یک سیاستمدار با هوش متوسط در این شرایط، باید با توجه به میزان رای و محبوبیت حداقلی خود در جامعه، در درجه اول تلاش می‌کرد با حفظ رضایت حامیان موجود به جلب رضایت آن بخش از جامعه که بالقوه می‌توانند در طیف حامیان او قرار گیرند اقدام کند.اما ناباورانه، بخش عمده‌ای از کابینه در اختیار افراد و جناح‌هایی قرار گرفت که حتی در روند انتخابات در ستادهای کاندیداهای رقیب فعال بودند. پر واضح است که این افراد حتی در صورتی که «پزشکیان برای حل مشکلات دارای برنامه های انضمامی و کارآمد می‌بود» قادر به پیش بردن آن برنامه ها نبودند.
گذشته از این در به کار گیری همین سیاست مخرب و اشتباه «تقسیم کابینه میان رقبای سیاسی» عملکرد پزشکیان با ساده انگاری محض به شکلی بود که وزارتخانه ای را که مستقیما متصدی بخش اقتصاد بود در این اوضاع وخیم اقتصادی به همتی، رئیس بانک مرکزی دولت روحانی واگذار کرد. که با ترکیب فعلی مجلس احتمال مرتبط کردن تمام معضلات اقتصادی به او قابل پیش بینی بود، اتفاقی که پس از شش ماه به وقوع پیوست و همتی (با در نظر نگرفتن کردان که دلیل استیضاح او جعل مدرک بود) تنها وزیر از سی و دو وزیر استیضاح شده ادوار ریاست جمهوری است که فقط پس از شش ماه از دوران وزارت استیضاح شد و تنها وزیر از میان سیزده وزیر برکنار شده است که رأی اعتمادش پس از شش ماه پس گرفته شد.
احتمالاً هزینه های سرسام آور بخش بهداشت و درمان، کمیاب شدن دارو،مشکلات پرستاران و پرسنل بیمارستان ها از یکسو و نیز بیکاری گسترده و پائین بودن حقوق و دستمزد از سوی دیگر، نام ظفرقندی و میدری که شناسنامه دارترین وزرای اصلاح طلب کابینه هستند را به عنوان کاندیداهای بعدی برای استیضاح مطرح خواهد کرد. شاید استیضاح همتی و برکناری او و نیز استعفای اجباری ظریف، پزشکیان را متوجه روش ناکارآمد وفاقی که در آن گرفتار شده است، کرده باشد و او از حالا باید منتظر ضربات بعدی رقبای سیاسی اش در مجلس و دیگر نهادها باشد.
تصویری که اینگونه اقدامات و رفتارها و نتایج حاصل از آنها از پزشکیان عرضه می‌کنند به صورتی است که گویی پزشکیان به شکلی کاملاً تصادفی در این جایگاه قرار گرفته است.
کابینه دولت چهاردهم در اثر سیاست های ابتدایی رئیس دولت آنچنان فاقد هارمونی و عدم انسجام و گسیختگی شده است که خوشبین ترین طرفدار پزشکیان نیز امید چندانی به آینده این دولت ندارد و وعده‌های انتخاباتی رئیس جمهور با وجود چنین وضعیتی به احتمال نزدیک به یقین به شکل وعده‌های انتخاباتی باقی خواهند ماند و نسبتی با تحقق نخواهند داشت. همانطور که ماهیت افکار و سابقه اکثریت اعضای کابینه نسبتی با شعارهای انتخاباتی پزشکیان نداشتند. وجود کابینه ای با این اوصاف در کنار ساختار انعطاف ناپذیر حکومت و فساد و رانتی که به شکل کاملاً محسوس در سیستم حاکمیتی، جای ضوابط بروکراتیک در شکل کارآمد آن را گرفته تا اینجا به مثابه شلیک نهایی به هرگونه امید برای بهبود وضع موجود عمل کرده است.
منبع:
پایگاه خبری تحلیلی پیغام
لینک مستقیم :
http://peigham.ir/shownews.aspx?id=184619
