هفته نامه پیغام

امید زاهد- پژوهشگر تاریخ

اولین چرخ خیاطی در ایران از سوی مظفرالدین شاه از سفر فرنگ آورده شد و سال‌ها طول کشید تا این اختراع جدید جای دوخت و دوز به روش سنتی را گرفته و فراگیر شود. با رونق بندر بوشهر عصر قاجار، تغییرات اساسی در پوشاک و لباس ساکنان نیز رفته رفته به وجود آمد و صنعت دوخت و دوز وارد مرحله جدیدی شد.

چرخ خیاطی‌هایی که به بندر بوشهر وارد می‌شد، مورد استقبال عمومی قرار گرفت و کم کم به عنوان یک شغل مطرح گردید و راسته‌ای از بازار بندر بوشهر را – راسته خیاط‌ها و بزازها – به خود اختصاص داد. رفته‌رفته درخواست برای چرخ خیاطی رو به فزونی نهاد.

پیش از مشروطه در بندر بوشهر یک نوع چرخ خیاطی با نام «یو بی لی نیا» خرید و فروش می‌شد که ساخت اولین کارخانه چرخ خیاطی در روسیه بود. جالب آنکه این چرخ خیاطی با ضمانت به فروش می‌رسید. از مشخصات این چرخ خیاطی، نهایت استحکام، بی‌صدایی و تند و سبک بودن آن بود.

همچنین چرخ خیاطی سینگر از طرف کشور انگلیس وارد بوشهر شد و از اواخر دوره قاجار مورد استفاده مردم قرار ‌گرفت. به نوشته سدیدالسلطنه در حدود صد سال پیش در بندر بوشهر شعبه‌ای از چرخ خیاطی سینگر  وجود داشت که میزان معاملات آن در سال تقریبا به بیست هزار روپیه که معادل شش هزار تومان بود، می‌رسید. همچنین به نوشته سدیدالسلطنه در ذکر اصناف بوشهر، 15 باب خیاطی فعالیت می‌کردند.

گفتنی است سینگر نام میدانی در خیابان سنگی بندر بوشهر و شهرت خانواده سینگر بود که در برحه کازرونی در محله کوتی منزل داشت و به تعمیرات چرخ خیاطی می‌پرداخت. سپس چرخ خیاطی ژانومه به بوشهر وارد شد که به تهران هم ارسال می‌شد. چرخ خیاطی در آن دوره با همراهی دست و پا کار می‌کرد.(خانگی و صنعتی که کت و شلوار با آن می‌دوختند).

زنده یاد محسن خیاط

خانم خدیجه بیگم عین الملک خیاط معروفی بود که درخانه کار می‌کرد. از خیاطان بوشهر قدیم می‌توان به علی اصغر اصلاح (معروف به علی اصغر خیاط) ، اصغر چالی خیاط ماهر و هنرشناس که  آرشیو لباس تعزیه  در خانه داشت، غلامعلی نبوی، کربلایی محمود شمسا، سید مهیمنی، فرج الله خیاط(فرج الله چلویی) نیز اشاره کرد.

عکس اول بازار قدیم بندر بوشهر

  منبع: پایگاه خبری تحلیلی پیغام
       لینک مستقیم   :   http://peigham.ir/shownews.aspx?id=174706